Kế toán hộ kinh doanh

160
18/10/2023

Rate this post

Kế toán hộ kinh doanh từ năm 2022 được thực hiện theo thông tư 88/2021/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán cho hộ kinh doanh. Mời bạn theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ những điểm mới của Thông tư 88 so với Quyết định số 169/2000/QĐ-BTC ngày 18/10/2022 sửa đổi bổ sung cho kế toán hộ kinh doanh

Kế toán hộ kinh doanh là gì?

Kế toán hộ kinh doanh là việc ghi chép, phân loại, hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh, từ đó lập ra các báo cáo tài chính, báo cáo thuế để phục vụ cho việc quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh và cung cấp thông tin cho các bên liên quan.

Kế toán hộ kinh doanh bao gồm các công việc sau:

Lập sổ sách kế toán: Sổ sách kế toán là căn cứ để ghi chép, theo dõi các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. Sổ sách kế toán của hộ kinh doanh bao gồm:
- Sổ nhật ký chung
- Sổ cái
- Sổ chi tiết
Lập báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính là báo cáo tổng hợp tình hình tài chính của hộ kinh doanh tại một thời điểm nhất định. Báo cáo tài chính của hộ kinh doanh bao gồm:
- Bảng cân đối kế toán
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu
Lập báo cáo thuế: Báo cáo thuế là báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh và nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh. Báo cáo thuế của hộ kinh doanh bao gồm:
- Tờ khai thuế giá trị gia tăng
- Tờ khai thuế thu nhập cá nhân
- Tờ khai thuế môn bài
Tư vấn kế toán, thuế: Tư vấn kế toán, thuế là việc cung cấp thông tin, hướng dẫn, giải đáp thắc mắc của hộ kinh doanh về các vấn đề liên quan đến kế toán, thuế.

Kế toán hộ kinh doanh có vai trò quan trọng trong việc quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. Thông qua kế toán, hộ kinh doanh có thể nắm bắt được tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác và hiệu quả hơn.

Đối tượng áp dụng chế độ kế toán cho hộ kinh doanh

Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Thông tư 88/2021/TT-BTC, chế độ kế toán cho hộ kinh doanh áp dụng đối với các đối tượng sau:

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô nhỏ, siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không thuộc diện phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về kế toán.

Đối tượng hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô nhỏ, siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa được xác định như sau:

Doanh thu năm không quá 30 tỷ đồng.
Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người.

Đối tượng hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không thuộc diện phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về kế toán là các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không đáp ứng đủ các tiêu chí để phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định tại Điều 3, Điều 4, Điều 5, Điều 6 và Điều 7 Thông tư 200/2014/TT-BTC.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô nhỏ, siêu nhỏ không thuộc diện phải lập báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật về kế toán.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không thuộc diện phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về kế toán phải lập báo cáo tài chính theo quy định tại Điều 40 Thông tư 200/2014/TT-BTC.

Đọc thêm

Tiết kiệm tối đa thời gian, chi phí, gửi ngay hồ sơ đến hộp thư: dvgiaminh@gmail.com

Hoặc nhấc máy lên, Gọi ngay cho chúng tôi: 0939 456 569 - 0936 146 055 (zalo).

Hướng dẫn thủ tục Đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể

Chậm nộp báo cáo thuế phạt bao nhiêu tiền?

Chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh

Các trường hợp được miễn lệ phí môn bài

Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 139/2016/NĐ-CP, các trường hợp được miễn lệ phí môn bài bao gồm:

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô nhỏ, siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường, xã hội.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới thành lập, có doanh thu hàng năm từ 0 đồng trong năm đầu tiên kinh doanh và doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống trong năm tiếp theo.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động theo quy định pháp luật được hưởng quy chế ưu đãi miễn, giảm thuế.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có đăng ký kinh doanh lần đầu, được cấp đăng ký kinh doanh trong thời gian từ ngày 01 tháng 7 năm 2022 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Đối tượng hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô nhỏ, siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa được xác định như sau:

Doanh thu năm không quá 30 tỷ đồng.
Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường, xã hội là các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động trong các lĩnh vực sau:

Giáo dục: Giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học, giáo dục thường xuyên, giáo dục mầm non, giáo dục đặc biệt.
Y tế: Khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng, chăm sóc sức khỏe.
Văn hóa: Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, phát triển các ngành nghề thủ công mỹ nghệ, các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao.
Khoa học và công nghệ: Nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Môi trường: Bảo vệ môi trường, xử lý chất thải, tái chế, tái sử dụng, giảm thiểu chất thải.
Xã hội: Cung cấp dịch vụ xã hội cơ bản, chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống được xác định căn cứ vào doanh thu khai trên Tờ khai thuế môn bài hàng năm.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới thành lập, có doanh thu hàng năm từ 0 đồng trong năm đầu tiên kinh doanh và doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống trong năm tiếp theo được xác định căn cứ vào doanh thu khai trên Tờ khai thuế môn bài hàng năm và xác nhận của cơ quan thuế.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động theo quy định pháp luật được hưởng quy chế ưu đãi miễn, giảm thuế được xác định căn cứ vào quy định của pháp luật về thuế.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có đăng ký kinh doanh lần đầu, được cấp đăng ký kinh doanh trong thời gian từ ngày 01 tháng 7 năm 2022 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022 được miễn lệ phí môn bài năm 2023.

Kế toán hộ kinh doanh cần làm gì?

Kế toán hộ kinh doanh là việc ghi chép, tổng hợp, phân tích và xử lý các thông tin, số liệu về tài sản, nguồn vốn, doanh thu, chi phí, thu nhập và các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh.

Kế toán hộ kinh doanh cần làm các công việc sau:

Lập sổ sách kế toán: Sổ sách kế toán là nơi ghi chép, tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh. Hộ kinh doanh phải lập các loại sổ sách kế toán theo quy định của pháp luật.
Lập báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính là báo cáo tổng hợp tình hình tài sản, nguồn vốn, doanh thu, chi phí, thu nhập và các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong một kỳ kế toán. Hộ kinh doanh phải lập báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật.
Tính thuế và nộp thuế: Hộ kinh doanh phải nộp các loại thuế theo quy định của pháp luật. Hộ kinh doanh phải thực hiện việc tính thuế và nộp thuế theo đúng quy định.

Các công việc cụ thể của kế toán hộ kinh doanh bao gồm:

Lập sổ sách kế toán:

- Sổ nhật ký chung: Ghi chép tất cả các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh.
- Sổ chi tiết: Ghi chép chi tiết các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong từng lĩnh vực hoạt động của hộ kinh doanh.
- Sổ tổng hợp: Tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong một kỳ kế toán.

Lập báo cáo tài chính:

- Bảng cân đối kế toán: Báo cáo tình hình tài sản, nguồn vốn của hộ kinh doanh tại một thời điểm nhất định.
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Báo cáo tình hình doanh thu, chi phí, thu nhập của hộ kinh doanh trong một kỳ kế toán.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Báo cáo tình hình thu, chi tiền của hộ kinh doanh trong một kỳ kế toán.
- Bảng thuyết minh báo cáo tài chính: Giải thích, thuyết minh các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính.

Tính thuế và nộp thuế:

- Tính thuế môn bài: Hộ kinh doanh phải nộp thuế môn bài hàng năm. Mức thuế môn bài được xác định căn cứ vào quy mô kinh doanh của hộ kinh doanh.
- Tính thuế giá trị gia tăng: Hộ kinh doanh phải nộp thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa, dịch vụ tiêu thụ nội địa.
- Tính thuế thu nhập cá nhân: Hộ kinh doanh phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh.

Hộ kinh doanh nào phải chọn phương pháp kê khai

Theo quy định tại Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh phải chọn phương pháp kê khai nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

Hộ kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở lên.
Hộ kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không thuộc diện phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về kế toán.

Hộ kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở lên được xác định căn cứ vào doanh thu khai trên Tờ khai thuế môn bài hàng năm.

Hộ kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không thuộc diện phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về kế toán là các hộ kinh doanh có quy mô lớn, nhưng không đáp ứng đủ các tiêu chí để phải áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quy định tại Điều 3, Điều 4, Điều 5, Điều 6 và Điều 7 Thông tư 200/2014/TT-BTC.

Ưu điểm của phương pháp kê khai:

Hộ kinh doanh được khấu trừ chi phí hợp lý, hợp lệ để giảm thiểu số thuế phải nộp.
Hộ kinh doanh được tính thuế theo đúng quy định của pháp luật.
Hộ kinh doanh có thể được hưởng các ưu đãi về thuế theo quy định của pháp luật.

Nhược điểm của phương pháp kê khai:

Hộ kinh doanh phải thực hiện các công việc kế toán phức tạp hơn.
Hộ kinh doanh phải nộp thuế nhiều hơn so với phương pháp tính thuế theo phương pháp khoán.

Quy định sổ sách kế toán cho hộ kinh doanh như thế nào?

Theo quy định tại Điều 4 Thông tư 88/2021/TT-BTC, sổ sách kế toán cho hộ kinh doanh bao gồm:

Sổ nhật ký chung: Ghi chép tất cả các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh.
Sổ chi tiết: Ghi chép chi tiết các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong từng lĩnh vực hoạt động của hộ kinh doanh.
Sổ tổng hợp: Tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong một kỳ kế toán.

Sổ sách kế toán cho hộ kinh doanh được lập theo mẫu do Bộ Tài chính ban hành.

Hộ kinh doanh phải mở sổ sách kế toán từ ngày bắt đầu hoạt động kinh doanh.

Hộ kinh doanh phải lưu trữ sổ sách kế toán tại địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh.

Hộ kinh doanh phải bảo quản sổ sách kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán.

Hộ kinh doanh có thể sử dụng phần mềm kế toán để thay thế cho việc lập sổ sách kế toán bằng giấy.

Hộ kinh doanh phải có sổ sách kế toán hợp lệ để phục vụ cho việc kiểm tra, thanh tra của cơ quan thuế và các cơ quan có thẩm quyền khác.

Đọc thêm

Dịch vụ kế toán thuế trọn gói

Dịch vụ rà soát sổ sách kế toán

Các loại chứng từ của hộ kinh doanh

Theo quy định tại Điều 17 Thông tư 88/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh phải lập các loại chứng từ sau:

Chứng từ kế toán: Là các giấy tờ và tài liệu có liên quan đến nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh.
Chứng từ giao dịch với khách hàng: Là các giấy tờ và tài liệu do hộ kinh doanh lập hoặc nhận từ khách hàng để ghi nhận các giao dịch mua, bán hàng hóa, dịch vụ.
Chứng từ nội bộ: Là các giấy tờ và tài liệu do hộ kinh doanh lập để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong nội bộ hộ kinh doanh.

Chứng từ kế toán của hộ kinh doanh phải đáp ứng các yêu cầu sau:

Đúng nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh.
Đúng số liệu, chính xác, trung thực.
Đúng nguyên tắc, chế độ kế toán.
Được lập thành văn bản, có đầy đủ chữ ký của người lập chứng từ và người phê duyệt.
Được lưu trữ đầy đủ, an toàn.

Chứng từ giao dịch với khách hàng của hộ kinh doanh phải đáp ứng các yêu cầu sau:

Đúng nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh.
Đúng số liệu, chính xác, trung thực.
Đúng nguyên tắc, chế độ kế toán.
Được lập thành văn bản, có đầy đủ chữ ký của người lập chứng từ và người giao hàng, người nhận hàng.
Được lưu trữ đầy đủ, an toàn.

Chứng từ nội bộ của hộ kinh doanh phải đáp ứng các yêu cầu sau:

Đúng nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh.
Đúng số liệu, chính xác, trung thực.
Đúng nguyên tắc, chế độ kế toán.
Được lập thành văn bản, có đầy đủ chữ ký của người lập chứng từ và người phê duyệt.
Được lưu trữ đầy đủ, an toàn.

Các loại chứng từ thường dùng của hộ kinh doanh bao gồm:

Hóa đơn bán hàng: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập hoặc nhận từ khách hàng để ghi nhận các giao dịch bán hàng hóa, dịch vụ.
Phiếu thu: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập để ghi nhận các khoản tiền thu vào.
Phiếu chi: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập để ghi nhận các khoản tiền chi ra.
Biên lai thu tiền: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập để ghi nhận các khoản tiền thu vào từ khách hàng.
Biên lai chi tiền: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập để ghi nhận các khoản tiền chi ra cho nhà cung cấp, người lao động,…
Biên bản giao nhận hàng hóa: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập để ghi nhận việc giao nhận hàng hóa.
Biên bản thanh lý hợp đồng: Là chứng từ do hộ kinh doanh lập để ghi nhận việc thanh lý hợp đồng kinh tế.

Hộ kinh doanh có thể sử dụng phần mềm kế toán để thay thế cho việc lập chứng từ bằng giấy.

Hộ kinh doanh phải có chứng từ hợp lệ để phục vụ cho việc kiểm tra, thanh tra của cơ quan thuế và các cơ quan có thẩm quyền khác.

Hướng dẫn sổ sách kế toán cho hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh có cần thuê kế toán

Hộ kinh doanh có thể tự thực hiện công việc kế toán hoặc thuê dịch vụ kế toán. Việc có cần thuê kế toán hay không phụ thuộc vào quy mô kinh doanh, trình độ và khả năng của chủ hộ kinh doanh.

Nếu hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, hoạt động kinh doanh đơn giản, chủ hộ kinh doanh có đủ kiến thức và kỹ năng kế toán thì có thể tự thực hiện công việc kế toán.

Nếu hộ kinh doanh có quy mô lớn, hoạt động kinh doanh phức tạp, chủ hộ kinh doanh không có đủ kiến thức và kỹ năng kế toán thì nên thuê dịch vụ kế toán.

Việc thuê dịch vụ kế toán mang lại những lợi ích sau:

Tiết kiệm thời gian và chi phí: Hộ kinh doanh không cần phải thuê kế toán viên làm việc toàn thời gian, từ đó tiết kiệm được thời gian và chi phí.
Tuân thủ quy định của pháp luật: Dịch vụ kế toán được thực hiện bởi các kế toán viên chuyên nghiệp, có kinh nghiệm, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về kế toán, thuế.
Nâng cao hiệu quả kinh doanh: Dịch vụ kế toán giúp hộ kinh doanh nắm bắt được tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác và hiệu quả hơn.

Trên đây là những kiến thức cơ bản về kế toán hộ kinh doanh. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về kế toán hộ kinh doanh và có thể áp dụng những kiến thức này vào thực tế. Để tiếp tục theo dõi những bài viết hữu ích khác về kế toán, bạn có thể theo dõi trang web của chúng tôi hoặc chia sẻ bài viết này trên mạng xã hội để lan tỏa kiến thức đến nhiều người hơn.