Hướng dẫn làm kế toán hộ kinh doanh

162
18/10/2023

Rate this post

Hướng dẫn làm kế toán hộ kinh doanh được Gia Minh thực hiện theo Thông tư 88. Bài viết dưới đây sẽ trình bày cho bạn hiểu rõ phương pháp kê khai của hộ kinh doanh là gì; phương pháp kê khai và phương pháp khoán khác nhau ở chỗ nào?..vv

Mời bạn tham khảo thêm bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về kế toán hộ kinh doanh

Hướng dẫn làm kế toán hộ kinh doanh – Phương pháp kê khai của hộ kinh doanh là gì?

Phương pháp kê khai của hộ kinh doanh là phương pháp khai thuế, tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu thực tế phát sinh theo kỳ tháng hoặc quý.

Theo quy định tại Điều 5 Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai có thể lựa chọn một trong hai phương pháp tính thuế sau:

Phương pháp tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thực hiện nộp thuế theo tỷ lệ phần trăm (%) trên doanh thu tính thuế do cơ quan thuế ấn định.
Phương pháp tính thuế theo phương pháp khoán: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thực hiện nộp thuế theo một mức thuế khoán do cơ quan thuế xác định căn cứ vào quy mô, ngành nghề, địa bàn kinh doanh.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không phải nộp tờ khai thuế giá trị gia tăng, chỉ phải nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân.

Để lựa chọn phương pháp tính thuế, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai cần thực hiện theo quy định tại Điều 6 Thông tư số 40/2021/TT-BTC.

Dưới đây là một số ưu điểm và nhược điểm của phương pháp kê khai của hộ kinh doanh:

Ưu điểm:

Thủ tục đơn giản, dễ thực hiện.
Có thể lựa chọn phương pháp tính thuế phù hợp với khả năng kinh doanh.
Có thể được hưởng ưu đãi về thuế.

Nhược điểm:

Tỷ lệ thuế suất cao hơn phương pháp tính thuế theo phương pháp khoán.
Phải kê khai thuế, nộp thuế theo tháng hoặc quý.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cần cân nhắc kỹ các ưu điểm và nhược điểm của phương pháp kê khai để lựa chọn phương pháp tính thuế phù hợp nhất với khả năng kinh doanh của mình.

Tiết kiệm tối đa thời gian, chi phí, gửi ngay hồ sơ đến hộp thư: dvgiaminh@gmail.com

Hoặc nhấc máy lên, Gọi ngay cho chúng tôi: 0939 456 569 - 0936 146 055 (zalo).

Hộ kinh doanh nào cần áp dụng phương pháp kê khai

Theo quy định tại Điều 5 Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai bao gồm:

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở lên.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không đáp ứng quy định tại điểm a khoản 1 Điều này nhưng có đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của pháp luật về hóa đơn, chứng từ.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng nhưng thực hiện khai thuế theo phương pháp kê khai.

Như vậy, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở lên thì bắt buộc phải áp dụng phương pháp kê khai.

Ngoài ra, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không đáp ứng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 Thông tư số 40/2021/TT-BTC nhưng có đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của pháp luật về hóa đơn, chứng từ cũng phải áp dụng phương pháp kê khai.

Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng nhưng thực hiện khai thuế theo phương pháp kê khai thì vẫn được phép áp dụng phương pháp này.

Để xác định doanh thu tính thuế, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai căn cứ vào:

Doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ.
Doanh thu từ hoạt động cho thuê tài sản.
Doanh thu từ hoạt động khác.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai cần lưu ý kê khai thuế, nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật.

Phương pháp kê khai khác phương pháp khoán chỗ nào?

Phương pháp kê khai và phương pháp khoán là hai phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Hai phương pháp này có những điểm khác nhau như sau:

Đặc điểm	Phương pháp kê khai	Phương pháp khoán
Doanh thu tính thuế	Căn cứ vào doanh thu thực tế phát sinh	Căn cứ vào mức thuế khoán do cơ quan thuế xác định
Tỷ lệ thuế suất	Tỷ lệ phần trăm (%) trên doanh thu tính thuế	Mức thuế khoán
Phải nộp tờ khai thuế	Phải nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân	Không phải nộp tờ khai thuế giá trị gia tăng, chỉ phải nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân
Thủ tục	Có phần phức tạp hơn	Đơn giản, dễ thực hiện
Ưu điểm	Có thể lựa chọn phương pháp tính thuế phù hợp với khả năng kinh doanh, có thể được hưởng ưu đãi về thuế	Thủ tục đơn giản, dễ thực hiện, không phải kê khai thuế, nộp thuế theo tháng hoặc quý
Nhược điểm	Tỷ lệ thuế suất cao hơn phương pháp tính thuế theo phương pháp khoán	Tỷ lệ thuế suất thấp hơn phương pháp tính thuế theo phương pháp kê khai, không được hưởng ưu đãi về thuế

Cụ thể, về phương pháp kê khai, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu thực tế phát sinh theo kỳ tháng hoặc quý. Tỷ lệ thuế suất do cơ quan thuế ấn định, căn cứ vào quy mô, ngành nghề, địa bàn kinh doanh. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân.

Về phương pháp khoán, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo một mức thuế khoán do cơ quan thuế xác định căn cứ vào quy mô, ngành nghề, địa bàn kinh doanh. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán không phải nộp tờ khai thuế giá trị gia tăng, chỉ phải nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cần căn cứ vào tình hình kinh doanh của mình để lựa chọn phương pháp tính thuế phù hợp.

Phương pháp khai thuế theo từng lần phát sinh

Phương pháp khai thuế theo từng lần phát sinh là phương pháp khai thuế, tính thuế đối với các hoạt động kinh doanh, dịch vụ phát sinh nghĩa vụ thuế nhưng không thuộc đối tượng phải nộp thuế theo phương pháp kê khai hoặc nộp thuế theo phương pháp khoán.

Đối tượng áp dụng:

Hoạt động kinh doanh, dịch vụ phát sinh nghĩa vụ thuế nhưng không thuộc đối tượng phải nộp thuế theo phương pháp kê khai hoặc nộp thuế theo phương pháp khoán.
Hoạt động kinh doanh, dịch vụ có doanh thu không thường xuyên, phát sinh từng lần.
Hoạt động kinh doanh, dịch vụ của cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng trong năm dương lịch.

Ưu điểm:

Thủ tục đơn giản, dễ thực hiện.
Có thể được hưởng ưu đãi về thuế.

Nhược điểm:

Tỷ lệ thuế suất cao hơn phương pháp tính thuế theo phương pháp khoán.
Phải kê khai thuế, nộp thuế theo từng lần phát sinh.

Hộ kinh doanh cần nộp những loại thuế nào

Hộ kinh doanh cần nộp các loại thuế sau:

Lệ phí môn bài: Hộ kinh doanh phải nộp lệ phí môn bài hàng năm. Mức lệ phí môn bài đối với hộ kinh doanh được quy định tại Nghị định số 139/2016/NĐ-CP ngày 21/10/2016 của Chính phủ quy định về lệ phí môn bài.
Thuế giá trị gia tăng: Hộ kinh doanh có doanh thu từ bán hàng hóa, dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng thì phải nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ. Mức thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với hộ kinh doanh là 10%.
Thuế thu nhập cá nhân: Hộ kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở lên thì phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp kê khai hoặc phương pháp khoán. Mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với hộ kinh doanh là 20%.

Ngoài ra, hộ kinh doanh còn có thể phải nộp một số loại thuế khác như thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt,…

Dưới đây là bảng tổng hợp các loại thuế mà hộ kinh doanh cần nộp:

Loại thuế	Đối tượng áp dụng	Phương pháp tính thuế	Mức thuế suất
Lệ phí môn bài	Hộ kinh doanh	Theo quy định	Theo quy định
Thuế giá trị gia tăng	Hộ kinh doanh có doanh thu từ bán hàng hóa, dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng	Khấu trừ	10%
Thuế thu nhập cá nhân	Hộ kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở lên	Kê khai hoặc khoán	20%
Thuế tài nguyên	Hộ kinh doanh khai thác tài nguyên	Theo quy định	Theo quy định
Thuế bảo vệ môi trường	Hộ kinh doanh gây ô nhiễm môi trường	Theo quy định	Theo quy định
Thuế tiêu thụ đặc biệt	Hộ kinh doanh sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt	Theo quy định	Theo quy định

Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục Đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể

Các bước khai thuế và nộp thuế của hộ kinh doanh

Xác định đối tượng hộ kê khai

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở lên.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không đáp ứng quy định tại điểm a khoản 1 Điều này nhưng có đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của pháp luật về hóa đơn, chứng từ.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng nhưng thực hiện khai thuế theo phương pháp kê khai.

Công thức tính thuế hộ kinh doanh theo phương pháp kê khai

Công thức tính thuế hộ kinh doanh theo phương pháp kê khai được quy định tại Điều 10 Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế như sau:

Thuế phải nộp = Tỷ lệ thuế suất x Doanh thu tính thuế

Trong đó:

Tỷ lệ thuế suất được quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư số 40/2021/TT-BTC.
Doanh thu tính thuế là doanh thu thực tế phát sinh trong kỳ tính thuế.

Cụ thể, công thức tính thuế hộ kinh doanh theo phương pháp kê khai như sau:

Thuế giá trị gia tăng

Thuế giá trị gia tăng phải nộp = Tỷ lệ thuế suất thuế giá trị gia tăng x Doanh thu tính thuế giá trị gia tăng

Thuế thu nhập cá nhân

Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Tỷ lệ thuế suất thuế thu nhập cá nhân x Doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân

Thuế môn bài

Thuế môn bài phải nộp = Mức thuế môn bài x Số thuế suất thuế môn bài

Mức thuế môn bài được quy định tại Nghị định số 139/2016/NĐ-CP ngày 21/10/2016 của Chính phủ quy định về lệ phí môn bài.

Số thuế suất thuế môn bài được quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định số 139/2016/NĐ-CP.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai cần lưu ý kê khai thuế, nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật.

Lập hồ sơ khai thuế cho hộ kinh doanh

Hồ sơ khai thuế cho hộ kinh doanh bao gồm các giấy tờ sau:

Tờ khai thuế giá trị gia tăng mẫu 01/GTGT (nếu có phát sinh hoạt động kinh doanh, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng).
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân mẫu 04/KK-TNCN (nếu có phát sinh hoạt động kinh doanh, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân).
Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (theo mẫu 01-2/BK-HĐKD).
Các tài liệu chứng minh doanh thu tính thuế (nếu có).

Tờ khai thuế giá trị gia tăng

Tờ khai thuế giá trị gia tăng mẫu 01/GTGT được khai theo từng kỳ tính thuế (tháng hoặc quý).

Tờ khai thuế thu nhập cá nhân

Tờ khai thuế thu nhập cá nhân mẫu 04/KK-TNCN được khai theo từng kỳ tính thuế (tháng hoặc quý).

Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh

Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mẫu 01-2/BK-HĐKD được lập để tổng hợp doanh thu, chi phí phát sinh trong kỳ tính thuế.

Các tài liệu chứng minh doanh thu tính thuế

Các tài liệu chứng minh doanh thu tính thuế bao gồm:

Hợp đồng mua bán, cung ứng hàng hóa, dịch vụ.
Hóa đơn bán hàng, hóa đơn giá trị gia tăng.
Biên bản giao nhận hàng hóa, dịch vụ.
Các tài liệu khác có liên quan.

Nộp hồ sơ khai thuế

Hồ sơ khai thuế có thể nộp theo một trong hai hình thức sau:

Nộp trực tiếp tại cơ quan thuế

Hộ kinh doanh nộp hồ sơ khai thuế trực tiếp tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Hồ sơ khai thuế được nộp cho cán bộ tiếp nhận của cơ quan thuế.

Nộp qua hệ thống thuế điện tử

Hộ kinh doanh có thể nộp hồ sơ khai thuế qua hệ thống thuế điện tử nếu đáp ứng các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật và đáp ứng các quy định của pháp luật về thuế điện tử.

Hồ sơ khai thuế nộp qua hệ thống thuế điện tử bao gồm:

Tờ khai thuế điện tử
Chứng thư số (nếu có)
Mã xác thực

Hướng dẫn nộp hồ sơ khai thuế qua hệ thống thuế điện tử

Bước 1: Đăng nhập hệ thống thuế điện tử

Hộ kinh doanh đăng nhập hệ thống thuế điện tử bằng tài khoản đã được đăng ký.

Bước 2: Chọn loại tờ khai cần khai

Hộ kinh doanh chọn loại tờ khai cần khai và nhập thông tin vào tờ khai.

Bước 3: Ký điện tử tờ khai

Hộ kinh doanh ký điện tử tờ khai bằng chứng thư số (nếu có) hoặc mã xác thực.

Bước 4: Nộp hồ sơ khai thuế

Hộ kinh doanh nộp hồ sơ khai thuế bằng cách nhấn nút “Nộp”.

Lưu ý khi nộp hồ sơ khai thuế

Hộ kinh doanh cần lưu ý các điểm sau khi nộp hồ sơ khai thuế:

Kê khai thuế đầy đủ, chính xác, kịp thời.
Lưu trữ hồ sơ khai thuế để phục vụ cho việc thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế.
Tham khảo các quy định của pháp luật về thuế để nắm rõ các quyền và nghĩa vụ của mình.

Nộp tiền thuế

Hộ kinh doanh phải nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật. Hình thức nộp thuế của hộ kinh doanh có thể là:

Nộp tiền mặt tại Kho bạc Nhà nước hoặc Ngân hàng Thương mại.
Nộp thuế điện tử.

Nộp tiền mặt tại Kho bạc Nhà nước hoặc Ngân hàng Thương mại

Hộ kinh doanh nộp tiền thuế trực tiếp tại Kho bạc Nhà nước hoặc Ngân hàng Thương mại.

Khi nộp tiền thuế trực tiếp, hộ kinh doanh cần mang theo các giấy tờ sau:

Hồ sơ khai thuế đã được cơ quan thuế chấp nhận.
Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước.

Hướng dẫn nộp tiền thuế trực tiếp tại Kho bạc Nhà nước hoặc Ngân hàng Thương mại

Bước 1: Mang hồ sơ khai thuế đã được cơ quan thuế chấp nhận và giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước đến Kho bạc Nhà nước hoặc Ngân hàng Thương mại.

Bước 2: Tại quầy giao dịch, nộp hồ sơ khai thuế và giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước cho nhân viên ngân hàng.

Bước 3: Nhận biên lai nộp tiền từ nhân viên ngân hàng.

Nộp thuế điện tử

Hộ kinh doanh có thể nộp thuế điện tử nếu đáp ứng các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật và đáp ứng các quy định của pháp luật về thuế điện tử.

Khi nộp thuế điện tử, hộ kinh doanh cần có tài khoản ngân hàng đáp ứng yêu cầu nộp thuế điện tử và có chữ ký số (nếu có).

Hướng dẫn nộp thuế điện tử

Bước 1: Đăng nhập hệ thống thuế điện tử

Hộ kinh doanh đăng nhập hệ thống thuế điện tử bằng tài khoản đã được đăng ký.

Bước 2: Nộp tiền thuế

Hộ kinh doanh chọn loại thuế cần nộp và nhập thông tin vào tờ khai. Sau đó, hộ kinh doanh thực hiện nộp tiền thuế theo hướng dẫn của hệ thống.

Bước 3: In biên lai nộp tiền

Hộ kinh doanh in biên lai nộp tiền từ hệ thống.

Hướng dẫn làm kế toán cho hộ kinh doanh do Gia Minh trình bày trên đây nhằm giúp cho các hộ gia đình hiểu rõ hơn quy định của pháp luật về kê khai thuế đối với hộ kinh doanh