Công bố sản phẩm đồ uống lên men đóng chai đúng pháp luật

Công bố sản phẩm đồ uống lên men đóng chai đúng pháp luật là bước đầu tiên để đưa sản phẩm ra thị trường Việt Nam một cách hợp lệ và an toàn. Các dòng sản phẩm như kombucha, kefir, sữa chua uống, nước gạo lứt lên men… đang rất được ưa chuộng bởi người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe. Tuy nhiên, việc sản xuất và kinh doanh những thức uống lên men này đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn đầy đủ các bước công bố sản phẩm từ A-Z theo đúng quy định của Nghị định 15/2018/NĐ-CP và Luật An toàn thực phẩm, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tránh rủi ro pháp lý.

Tại sao phải công bố sản phẩm đồ uống lên men? 

Việc công bố sản phẩm đồ uống lên men là yêu cầu bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn đưa sản phẩm ra thị trường một cách hợp pháp và bền vững. Điều này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố quan trọng bảo vệ người tiêu dùng và nâng cao uy tín thương hiệu.

Quy định bắt buộc theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP

Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP – văn bản pháp luật hiện hành hướng dẫn thi hành Luật An toàn thực phẩm – mọi sản phẩm thực phẩm, bao gồm cả đồ uống lên men, trước khi lưu hành phải thực hiện công bố sản phẩm (tự công bố hoặc đăng ký bản công bố tùy loại). Việc không tuân thủ quy định có thể dẫn đến xử phạt hành chính hoặc thu hồi sản phẩm.

Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng – kiểm soát vi sinh

Đồ uống lên men thường chứa vi sinh vật sống (lợi khuẩn hoặc vi khuẩn lên men). Nếu không kiểm soát kỹ, chúng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như nhiễm khuẩn hoặc rối loạn tiêu hóa. Thông qua quy trình công bố sản phẩm, các chỉ tiêu vi sinh, kim loại nặng, độc tố… sẽ được kiểm nghiệm, giúp đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Tạo uy tín – dễ đưa hàng vào siêu thị và xuất khẩu

Một sản phẩm đồ uống lên men đã công bố hợp pháp luôn được các nhà phân phối, siêu thị lớn, sàn thương mại điện tử ưu tiên. Không chỉ vậy, hồ sơ công bố sản phẩm là bước đầu tiên nếu bạn muốn xuất khẩu hàng hóa ra thị trường quốc tế, đặc biệt là các nước yêu cầu khắt khe về an toàn thực phẩm như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, EU…

➡️ Tóm lại, công bố sản phẩm không chỉ để “hợp thức hóa” thủ tục, mà còn là nền tảng giúp doanh nghiệp xây dựng niềm tin, mở rộng thị trường và phát triển bền vững.

Phân loại đồ uống lên men để công bố đúng nhóm 

Việc xác định đúng loại đồ uống lên men trước khi công bố là cực kỳ quan trọng, bởi mỗi loại sẽ có cách kiểm nghiệm, hồ sơ và thủ tục công bố khác nhau. Nếu phân loại sai, doanh nghiệp có thể bị từ chối hồ sơ hoặc phải làm lại từ đầu, gây tốn kém thời gian và chi phí.

Phân loại theo nhóm thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung

Đồ uống lên men có thể chia thành:

Thực phẩm thông thường: như trà kombucha, nước lên men từ trái cây, sữa chua uống,…

Thực phẩm bổ sung: nếu có bổ sung thêm vitamin, khoáng chất, chất xơ…

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPCN): nếu có công dụng hỗ trợ sức khỏe cụ thể, thường phải đăng ký bản công bố tại Cục ATTP – Bộ Y tế.

➡️ Việc phân nhóm ảnh hưởng đến loại hình công bố (tự công bố hay đăng ký bản công bố) và mức độ kiểm nghiệm yêu cầu.

Phân biệt giữa đồ uống lên men có cồn và không cồn

Đồ uống lên men có cồn (dưới 5% vol) như kefir, bia thủ công nhẹ… có thể bị xếp vào nhóm sản phẩm quản lý theo quy định khác (gần với rượu bia), đòi hỏi thêm các điều kiện về quảng cáo, giấy phép sản xuất.

Đồ uống lên men không cồn như kombucha, sữa chua uống lên men, nước gạo rang lên men… dễ dàng hơn khi công bố vì không nằm trong nhóm thức uống có cồn.

Ảnh hưởng của phân loại đến cách kiểm nghiệm và công bố

Việc phân loại chính xác giúp xác định được:

Chỉ tiêu kiểm nghiệm bắt buộc (vi sinh, kim loại nặng, độc tố nấm mốc…)

Loại hồ sơ cần chuẩn bị

Thẩm quyền xử lý hồ sơ: Sở Y tế hay Cục An toàn thực phẩm?

➡️ Ví dụ: Sản phẩm kombucha được xem là đồ uống lên men không cồn, chứa lợi khuẩn, nên thường thuộc nhóm thực phẩm bổ sung và có thể tự công bố nếu không ghi công dụng sức khỏe.

Tại sao phải công bố sản phẩm đồ uống lên men? 

Đồ uống lên men đang ngày càng phổ biến trên thị trường Việt Nam, bao gồm kombucha, kefir, rượu gạo, bia thủ công… Việc công bố sản phẩm đồ uống lên men không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là bước quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu uy tín và bảo vệ người tiêu dùng.

Quy định bắt buộc theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP

Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ, tất cả sản phẩm thực phẩm trước khi đưa ra thị trường đều phải thực hiện thủ tục công bố. Đối với đồ uống lên men – tùy vào thành phần và tính chất – có thể thuộc nhóm thực phẩm thường hoặc thực phẩm bảo vệ sức khỏe, do đó công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm là bắt buộc.

Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng – kiểm soát vi sinh

Đồ uống lên men có nguy cơ cao nhiễm vi sinh vật gây hại nếu quy trình sản xuất không đảm bảo. Công bố sản phẩm đòi hỏi kiểm nghiệm vi sinh, hóa lý và kim loại nặng, giúp xác định sản phẩm có đạt chuẩn an toàn hay không. Việc này không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn hạn chế rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp khi xảy ra sự cố.

Tạo uy tín – dễ đưa hàng vào siêu thị và xuất khẩu

Các hệ thống siêu thị, sàn thương mại điện tử và đơn vị xuất khẩu đều yêu cầu giấy xác nhận công bố sản phẩm. Việc có hồ sơ công bố đầy đủ giúp doanh nghiệp tăng độ tin cậy, dễ dàng ký hợp đồng với đối tác lớn, tham gia hội chợ, triển lãm và xúc tiến thương mại quốc tế.

Phân loại đồ uống lên men để công bố đúng nhóm 

Công bố sản phẩm đồ uống lên men không thể làm qua loa, vì việc phân loại sản phẩm đúng nhóm thực phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình kiểm nghiệm, hồ sơ và cơ quan tiếp nhận.

Phân loại theo nhóm thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung

Nếu sản phẩm lên men có bổ sung thêm vitamin, khoáng chất, men vi sinh hoặc công bố tác dụng hỗ trợ sức khỏe, nó có thể bị xếp vào nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) hoặc thực phẩm bổ sung. Nhóm này yêu cầu hồ sơ công bố phức tạp hơn, bao gồm phiếu kết quả nghiên cứu lâm sàng, tiêu chuẩn cơ sở, nhãn phụ…

Phân biệt giữa đồ uống lên men có cồn và không cồn

Đồ uống lên men có cồn (rượu gạo, bia thủ công…) thường được xếp vào nhóm đồ uống có cồn, chịu sự quản lý kép giữa Bộ Y tế và Bộ Công Thương, cần giấy phép sản xuất rượu. Trong khi đó, đồ uống lên men không cồn như kombucha, kefir… thuộc nhóm thực phẩm thường, dễ đăng ký hơn nhưng vẫn phải kiểm tra vi sinh chặt chẽ.

Ảnh hưởng của phân loại đến cách kiểm nghiệm và công bố

Việc phân loại sản phẩm ảnh hưởng đến chỉ tiêu kiểm nghiệm (vi sinh, hóa lý, độc tố…), cơ quan tiếp nhận hồ sơ (Cục ATTP hay Chi cục ATVSTP địa phương), cũng như thời gian xử lý và mức phí công bố. Nếu phân loại sai, hồ sơ có thể bị trả về, gây mất thời gian và chi phí.

Cách ghi nhãn đúng quy định cho đồ uống lên men 

Ghi nhãn sản phẩm đồ uống lên men không chỉ là yêu cầu pháp lý bắt buộc theo Nghị định 111/2021/NĐ-CP mà còn giúp doanh nghiệp thể hiện sự minh bạch, chuyên nghiệp trong mắt người tiêu dùng. Nhãn sản phẩm cần được trình bày rõ ràng, trung thực và không gây hiểu lầm.

Thông tin bắt buộc: tên, thành phần, NSX – HSD

Theo quy định, nhãn đồ uống lên men phải thể hiện các nội dung cơ bản sau:

Tên sản phẩm (phải đúng với tên đã công bố và phân loại)

Danh sách thành phần theo thứ tự giảm dần về khối lượng

Ngày sản xuất (NSX) và hạn sử dụng (HSD), ghi rõ định dạng ngày/tháng/năm

Tên, địa chỉ tổ chức/cá nhân chịu trách nhiệm sản phẩm

Hướng dẫn sử dụng và bảo quản

Xuất xứ hàng hóa

Không sử dụng từ ngữ gây hiểu lầm là thuốc

Một lỗi phổ biến khi ghi nhãn đồ uống lên men (đặc biệt với kombucha, kefir…) là sử dụng từ ngữ có công dụng điều trị như: “giải độc gan”, “chống ung thư”, “chữa bệnh đường ruột”… Đây là hành vi vi phạm pháp luật, vì chỉ thuốc mới được phép ghi công dụng điều trị bệnh. Các cụm từ như “hỗ trợ tiêu hóa” hoặc “giàu lợi khuẩn tốt cho đường ruột” nên được cân nhắc dùng nếu có cơ sở khoa học.

Cảnh báo an toàn đối với đối tượng không nên dùng

Nếu sản phẩm có đối tượng không phù hợp như:

Phụ nữ mang thai và cho con bú

Trẻ dưới 3 tuổi

Người mẫn cảm với thành phần lên men

… thì cần ghi cảnh báo rõ ràng trên bao bì để tránh rủi ro. Đây cũng là điểm cộng cho sản phẩm thể hiện sự chuyên nghiệp và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.

➡️ Lưu ý: Nhãn in phải rõ ràng, không bị mờ hoặc bong tróc. Nếu sản phẩm có nhãn phụ tiếng Việt, phải thể hiện đầy đủ nội dung theo quy định.

Xem thêm: Công bố sản phẩm nước uống collagen đóng chai cần lưu ý gì?

Quy trình nộp hồ sơ công bố sản phẩm 

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và hoàn tất kiểm nghiệm, doanh nghiệp cần tiến hành nộp hồ sơ công bố sản phẩm đồ uống lên men theo một trong hai hình thức: trực tiếp hoặc online. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết.

Nộp trực tiếp tại Chi cục An toàn thực phẩm

Nếu doanh nghiệp đăng ký tại địa phương (tự công bố sản phẩm thông thường), có thể nộp hồ sơ giấy trực tiếp tại:

Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm cấp tỉnh/thành phố

Hoặc Trung tâm phục vụ hành chính công của địa phương

Hồ sơ gồm: bản công bố, phiếu kết quả kiểm nghiệm, nhãn sản phẩm, giấy tờ pháp lý của doanh nghiệp,… Thời gian tiếp nhận và trả kết quả từ 3–7 ngày làm việc, tùy từng địa phương.

Nộp online qua Cổng một cửa quốc gia

Với các doanh nghiệp đăng ký bản công bố cho thực phẩm bảo vệ sức khỏe, hồ sơ phải nộp trực tuyến qua Cổng một cửa quốc gia:

🔗 https://vnsw.gov.vn

Tại đây, doanh nghiệp đăng nhập tài khoản, điền biểu mẫu, tải hồ sơ đính kèm và theo dõi trạng thái xử lý. Hệ thống sẽ phản hồi tự động các bước tiếp theo và thông báo nếu có hồ sơ cần sửa đổi.

Thời gian xử lý và cách theo dõi kết quả

Tự công bố: sau khi nộp hợp lệ, doanh nghiệp được tự lưu hồ sơ và công bố trên website nội bộ (nếu có), đồng thời gửi bản công bố đến cơ quan quản lý để lưu.

Đăng ký bản công bố: thời gian xử lý trung bình là 15–20 ngày làm việc (nếu không yêu cầu bổ sung).

Doanh nghiệp có thể tra cứu tình trạng xử lý qua hệ thống nộp hồ sơ hoặc liên hệ trực tiếp cơ quan tiếp nhận để được hỗ trợ.

➡️ Gợi ý: Nếu chưa quen quy trình, nên cân nhắc sử dụng dịch vụ công bố sản phẩm chuyên nghiệp để tiết kiệm thời gian và tránh sai sót.

Những lỗi thường gặp khi công bố sản phẩm đồ uống lên men 

Dù là thủ tục quen thuộc, nhưng trong quá trình công bố sản phẩm đồ uống lên men, nhiều doanh nghiệp vẫn mắc lỗi khiến hồ sơ bị trả lại hoặc không hợp lệ. Dưới đây là những lỗi phổ biến nhất và cách khắc phục hiệu quả.

Nhầm nhóm sản phẩm – dẫn đến sai mẫu hồ sơ

Một lỗi nghiêm trọng là phân loại sai nhóm sản phẩm. Ví dụ:

Kombucha chỉ chứa lợi khuẩn và không bổ sung vi chất thường thuộc thực phẩm thường, nhưng nhiều doanh nghiệp khai báo thành thực phẩm bảo vệ sức khỏe, dẫn đến nộp sai mẫu.

Đồ uống lên men có cồn nhẹ (<5%) cũng dễ bị xếp nhầm nhóm thực phẩm thông thường trong khi cần giấy phép khác biệt.

Sai phân loại sẽ khiến doanh nghiệp nộp sai loại hồ sơ, kiểm nghiệm sai chỉ tiêu, và bị cơ quan từ chối tiếp nhận.

Nhãn sản phẩm không đúng định dạng

Việc ghi nhãn sai quy định là lỗi rất phổ biến. Ví dụ:

Không thể hiện đầy đủ các nội dung bắt buộc như: hạn sử dụng, thành phần, hướng dẫn bảo quản…

Dùng từ ngữ gây hiểu lầm như “giảm cân”, “chữa bệnh tiêu hóa” – vi phạm Nghị định 111/2021/NĐ-CP

Thiết kế nhãn không đúng kích thước, phông chữ nhỏ quá hoặc khó đọc

Bỏ sót chỉ tiêu kiểm nghiệm quan trọng

Mỗi nhóm sản phẩm có danh mục chỉ tiêu kiểm nghiệm riêng (vi sinh, kim loại nặng, độc tố, ethanol,…). Nhiều doanh nghiệp kiểm nghiệm thiếu hoặc sai chỉ tiêu, dẫn đến phải kiểm nghiệm lại, mất thời gian và chi phí.

➡️ Gợi ý: Trước khi nộp hồ sơ, hãy kiểm tra kỹ quy định pháp luật hiện hành, hoặc nhờ đơn vị tư vấn pháp lý chuyên ngành để rà soát toàn bộ thủ tục công bố sản phẩm.

Dịch vụ công bố sản phẩm trọn gói – có nên chọn? 

Với những doanh nghiệp lần đầu ra mắt sản phẩm hoặc không có đội ngũ pháp lý riêng, việc chọn dịch vụ công bố sản phẩm đồ uống lên men trọn gói là giải pháp tối ưu.

Ưu điểm: nhanh, chính xác, đúng luật

Các đơn vị dịch vụ có kinh nghiệm sẽ giúp:

Phân loại sản phẩm đúng quy định

Hướng dẫn kiểm nghiệm tại phòng thí nghiệm được công nhận

Soạn hồ sơ công bố đầy đủ, chính xác, đúng biểu mẫu

Nhờ đó, doanh nghiệp tiết kiệm thời gian xử lý và đảm bảo tuân thủ pháp luật tuyệt đối.

Hạn chế rủi ro – giảm chi phí nhân sự nội bộ

Việc tự làm hồ sơ dễ gặp lỗi, sai sót hoặc kéo dài thời gian xử lý. Trong khi đó, sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp giúp giảm chi phí đào tạo, thuê nhân sự pháp lý, hạn chế rủi ro bị trả hồ sơ hoặc kiểm tra sau công bố.

Hỗ trợ tận nơi – phù hợp doanh nghiệp vừa và nhỏ

Nhiều đơn vị dịch vụ hiện nay có hỗ trợ:

Tư vấn tận nơi hoặc online 24/7

Nhận hồ sơ – trả kết quả tận tay

Cam kết thời gian hoàn thành nhanh chóng

➡️ Đối với doanh nghiệp vừa, nhỏ hoặc khởi nghiệp, đây là giải pháp thông minh để hợp thức hóa sản phẩm một cách an toàn, hợp pháp và tiết kiệm chi phí.

Công bố sản phẩm đồ uống lên men đóng chai đúng pháp luật không chỉ là yêu cầu bắt buộc để kinh doanh hợp pháp mà còn là cơ hội để doanh nghiệp xây dựng thương hiệu chuyên nghiệp, tạo niềm tin với khách hàng. Với sản phẩm có tính đặc thù như kombucha, kefir hay sữa gạo lên men, việc nắm vững quy định và thực hiện đúng quy trình công bố sẽ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro và sẵn sàng mở rộng kênh phân phối. Nếu bạn chưa rõ nên bắt đầu từ đâu, hãy liên hệ với đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ công bố sản phẩm để được hỗ trợ đầy đủ, nhanh chóng và hiệu quả nhất.