Từ 1/7/2025 ai phải đóng BHXH bắt buộc? Giải thích chi tiết

Từ 1/7/2025 ai phải đóng BHXH bắt buộc? Cập nhật ngay để tránh bị xử phạt

Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, kéo theo nhiều thay đổi lớn trong việc xác định đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc. Không chỉ giới hạn ở người lao động ký hợp đồng từ 1 tháng trở lên, luật mới mở rộng phạm vi sang các nhóm cộng tác viên, chủ hộ kinh doanh, lao động không hợp đồng nhưng có thu nhập thường xuyên…

Nếu bạn đang băn khoăn “Từ 1/7/2025 ai phải đóng BHXH bắt buộc?” – bài viết này sẽ giúp bạn cập nhật đầy đủ danh sách đối tượng, mức đóng, trách nhiệm kê khai và rủi ro nếu doanh nghiệp không tuân thủ kịp thời.

Vì sao phải quan tâm đến BHXH bắt buộc từ 1/7/2025?

Luật BHXH sửa đổi 2024 chính thức có hiệu lực

Ngày 1/7/2025 là mốc thời gian quan trọng khi Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi 2024 chính thức được áp dụng. Theo đó, nhiều quy định mới về đối tượng bắt buộc tham gia BHXH sẽ được triển khai đồng loạt trên cả nước. Nếu doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh không nắm bắt kịp, rất dễ rơi vào tình trạng vi phạm hành chính – dù vô tình.

Tăng số lượng người phải đóng – tăng nguy cơ bị kiểm tra, xử phạt

Khác với trước đây chỉ tập trung vào lao động có hợp đồng dài hạn, quy định mới mở rộng diện tham gia BHXH bắt buộc sang cả cộng tác viên, người làm việc không ký HĐLĐ nhưng có thu nhập ổn định. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có nguy cơ bị truy thu, xử phạt nếu bỏ sót bất kỳ trường hợp nào.

Doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh là nhóm dễ “vướng lỗi”

Thực tế cho thấy, các hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp vừa và nhỏ thường sử dụng lao động linh hoạt, không ký hợp đồng, không kê khai đầy đủ. Đây chính là nhóm dễ bị “sờ gáy” sau ngày 1/7/2025 nếu không chuẩn bị sớm. Việc chủ động rà soát và cập nhật luật là bước đi khôn ngoan để tránh rủi ro pháp lý không đáng có.

Những ai phải đóng BHXH bắt buộc từ 1/7/2025?

Người lao động ký hợp đồng từ 1 tháng trở lên

Đây là nhóm đối tượng rõ ràng và dễ nhận biết nhất. Theo quy định, nếu một người ký hợp đồng lao động từ đủ 1 tháng trở lên, thì cả người lao động và người sử dụng lao động đều phải tham gia đóng BHXH bắt buộc. Việc chỉ ký hợp đồng thử việc không còn là “lá chắn” hợp pháp để né tránh nghĩa vụ đóng BHXH.

Cộng tác viên, freelancer làm việc thường xuyên

Từ 1/7/2025, các cá nhân làm việc với doanh nghiệp dưới danh nghĩa “cộng tác viên”, “freelancer” nhưng có thời gian làm việc ổn định, thường xuyên và được trả công đều đặn cũng sẽ được coi là đối tượng phải tham gia BHXH. Nếu đơn vị sử dụng cố tình ghi sai bản chất lao động để lách luật, sẽ bị truy thu và xử phạt.

Chủ hộ kinh doanh thuê lao động dài hạn

Một trong những điểm mới đáng chú ý là chủ hộ kinh doanh cá thể có thuê lao động từ 1 tháng trở lên cũng bắt buộc phải đóng BHXH cho người lao động. Trước đây nhóm này thường bị bỏ ngỏ, nhưng từ 1/7/2025, BHXH sẽ kiểm tra chặt chẽ và xử lý vi phạm nếu không tham gia đúng quy định.

Người làm việc tại HTX, tổ chức xã hội có thu nhập cố định

Các thành viên hợp tác xã, tổ hợp tác, tổ chức xã hội – nghề nghiệp nếu có hợp đồng làm việc và nhận thù lao cố định hằng tháng sẽ thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Đây là nhóm mới bổ sung vào luật nhằm bao phủ toàn diện mạng lưới an sinh xã hội.

Người quản lý doanh nghiệp, không hưởng lương

Dù không nhận lương, nhưng nếu là thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, thành viên góp vốn tham gia quản lý công ty, cá nhân vẫn phải tham gia BHXH bắt buộc theo mức chuẩn. Điều này đảm bảo tính minh bạch và công bằng giữa các nhóm người lao động có đóng góp thực tế.

Trường hợp nào dễ bị nhầm lẫn là “không phải đóng”?

Lao động thời vụ, thử việc dài ngày không có hợp đồng

Nhiều đơn vị nghĩ rằng chỉ cần không ký hợp đồng là tránh được nghĩa vụ BHXH. Tuy nhiên, nếu người lao động làm việc thường xuyên, ổn định, được trả lương theo tháng – dù chỉ là “thử việc”, “thời vụ” – thì vẫn thuộc diện bắt buộc. Thời gian làm việc từ 1 tháng trở lên là mốc được áp dụng từ 1/7/2025, không còn vùng xám như trước đây.

Người thân giúp việc tại hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh nhỏ thường sử dụng người thân trong gia đình để phụ giúp. Tuy nhiên, nếu người thân làm việc có giờ giấc rõ ràng, có trả công hoặc hỗ trợ sinh hoạt, thì vẫn có thể bị xem là có mối quan hệ lao động. Từ đó dẫn đến trách nhiệm tham gia BHXH bắt buộc.

Bán hàng online, livestream thuê người phụ

Xu hướng thuê người hỗ trợ livestream, đóng gói hàng, xử lý đơn trên sàn TMĐT ngày càng phổ biến. Chủ shop online nên lưu ý: nếu người làm việc có mặt cố định hằng ngày, nhận lương đều đặn, thì bắt buộc phải đóng BHXH – dù không có hợp đồng văn bản.

Mức đóng BHXH bắt buộc và ai là người đóng?

Tỷ lệ đóng theo luật hiện hành (người lao động + sử dụng lao động)

Theo quy định mới áp dụng từ ngày 1/7/2025, mức đóng BHXH được giữ ổn định với tỷ lệ tổng cộng là 32% trên mức lương đóng BHXH, trong đó:

• Người sử dụng lao động: đóng 21.5% (BHXH, BHYT, BHTN, kinh phí công đoàn)
• Người lao động: đóng 10.5%

Các tỷ lệ này có thể điều chỉnh tùy ngành nghề đặc thù, nhưng nguyên tắc chung vẫn giữ mức đóng song phương.

Trách nhiệm của hộ kinh doanh, HTX, doanh nghiệp

Dù quy mô lớn hay nhỏ, nếu có sử dụng lao động thuộc diện bắt buộc thì phải tham gia BHXH theo quy định. Hộ kinh doanh cá thể, hợp tác xã và doanh nghiệp tư nhân đều có nghĩa vụ:

• Ký hợp đồng và đăng ký tham gia BHXH đúng hạn
• Thực hiện báo tăng, báo giảm kịp thời
• Nộp đầy đủ các khoản trích theo quy định hằng tháng

Trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt, truy thu, thậm chí cấm sử dụng hóa đơn điện tử.

Lao động tự do có bắt buộc tự đóng không?

Người lao động tự do không thuộc diện bắt buộc nhưng nên cân nhắc tham gia BHXH tự nguyện để đảm bảo quyền lợi về hưu trí, tử tuất. Tuy nhiên, nếu cá nhân làm việc cho tổ chức và đủ yếu tố lao động (có chỉ đạo, có địa điểm làm việc, có trả lương) thì sẽ không còn là “tự do” mà bắt buộc phải tham gia đúng quy định.

Người làm khoán việc – có thể vẫn phải đóng nếu đủ yếu tố lao động

Khoán việc không có nghĩa là được miễn đóng BHXH. Nếu bên nhận khoán làm việc tại cơ sở của bạn, chịu sự chỉ đạo, sử dụng thiết bị do bạn cung cấp và được trả công định kỳ – thì theo luật, đây là quan hệ lao động. Cần phân biệt rõ giữa hợp đồng khoán việc thực sự và việc cố tình ngụy trang để né BHXH.

Không đóng đúng từ 1/7/2025 – nguy cơ gì xảy ra?

Bị phạt từ 20 – 75 triệu đồng

Sau ngày 1/7/2025, nếu doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh không thực hiện đóng BHXH đúng quy định cho người lao động thuộc diện bắt buộc, sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP với mức từ 20 đến 75 triệu đồng, tùy số lượng lao động và mức độ vi phạm. Mức phạt tăng nặng nếu kéo dài thời gian hoặc tái phạm nhiều lần.

Truy thu cả gốc và lãi suất

Không chỉ bị phạt, đơn vị vi phạm còn bị truy thu toàn bộ số tiền BHXH chưa đóng cộng thêm lãi suất chậm nộp (theo lãi suất đầu tư bình quân của Quỹ BHXH). Việc này có thể khiến doanh nghiệp rơi vào khó khăn tài chính nếu không chuẩn bị trước. Đặc biệt, quá trình truy thu có thể bị áp dụng truy ngược lên đến 5 năm.

Có thể bị xử lý hình sự nếu trốn đóng có hệ thống

Với hành vi cố tình trốn đóng BHXH, sử dụng hợp đồng giả, hợp thức hóa hồ sơ để né tránh nghĩa vụ – doanh nghiệp có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017). Mức phạt tù lên đến 7 năm với cá nhân, hoặc phạt tiền từ 50 triệu đến 1 tỷ đồng với pháp nhân.

Lộ trình doanh nghiệp cần chuẩn bị trước ngày 1/7/2025

Rà soát toàn bộ HĐLĐ, cộng tác viên, nhân sự có mặt

Trước khi Luật BHXH mới có hiệu lực, doanh nghiệp cần chủ động kiểm tra lại toàn bộ loại hợp đồng đang ký kết: lao động, cộng tác viên, khoán việc… Đặc biệt lưu ý nhóm làm thường xuyên nhưng không có hợp đồng – vì rất dễ bị quy vào diện bắt buộc và truy thu sau ngày 1/7/2025.

Cập nhật phần mềm kê khai BHXH điện tử

Để đảm bảo nộp hồ sơ nhanh chóng, đúng chuẩn mới, doanh nghiệp nên cập nhật phần mềm kê khai BHXH điện tử (VD: eBHXH, IVAN, VNPT BHXH…). Nhiều phần mềm cũ không còn phù hợp với định dạng dữ liệu mới từ cơ quan BHXH, dẫn đến bị lỗi hoặc chậm xử lý.

Chuẩn bị ngân sách cho việc phát sinh người tham gia BHXH

Nếu trước đây doanh nghiệp chỉ đóng cho nhân viên chính thức, thì từ 1/7/2025 sẽ phát sinh thêm chi phí cho các vị trí như: thử việc dài ngày, nhân sự bán thời gian, cộng tác viên thường trực. Cần dự trù ngân sách từ sớm để không bị động trong quý III/2025.

Liên hệ đơn vị tư vấn pháp lý hỗ trợ xử lý báo tăng đúng chuẩn

Cuối cùng, việc chủ động liên hệ đơn vị tư vấn pháp lý chuyên hỗ trợ BHXH như Công ty TNHH TM-DV Pháp Lý Gia Minh sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tránh sai sót khi khai báo, đặc biệt với các trường hợp đặc thù hoặc biến động nhân sự. Gia Minh hỗ trợ trọn gói từ rà soát – kê khai – báo tăng giảm – đối soát dữ liệu BHXH điện tử.

👉 Doanh nghiệp bạn đã sẵn sàng cho ngày 1/7/2025? Hãy để Gia Minh đồng hành cùng bạn ngay từ hôm nay – tránh rủi ro, tối ưu chi phí!

Giải pháp giúp doanh nghiệp và hộ kinh doanh tuân thủ BHXH hiệu quả

Rà soát hợp đồng và loại lao động đang sử dụng

Trước khi luật BHXH sửa đổi có hiệu lực, doanh nghiệp và hộ kinh doanh cần kiểm tra lại toàn bộ hợp đồng lao động, phân loại rõ ràng từng vị trí: chính thức, cộng tác viên, thử việc, khoán việc… Việc phân loại sai hoặc thiếu sót dễ dẫn đến bị truy thu BHXH và xử phạt.

Sử dụng dịch vụ kê khai – báo tăng giảm – nộp BHXH trọn gói

Với các đơn vị không có bộ phận nhân sự chuyên trách, việc sử dụng dịch vụ BHXH trọn gói là giải pháp tối ưu. Từ kê khai ban đầu, báo tăng – giảm định kỳ, đến xử lý biến động lao động, tất cả đều được thực hiện đúng hạn – đúng quy định, tránh rủi ro pháp lý.

Đồng hành với đơn vị uy tín – tiết kiệm thời gian, tránh phạt

Việc chọn đúng đối tác hỗ trợ BHXH không chỉ giúp tiết kiệm chi phí và thời gian, mà còn giúp doanh nghiệp yên tâm trước các đợt thanh kiểm tra từ cơ quan BHXH. Gia Minh là một trong những đơn vị pháp lý có kinh nghiệm hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp vừa và nhỏ xử lý BHXH trọn gói, cam kết chính xác và kịp thời.

Dịch vụ đăng ký BHXH trọn gói tại Gia Minh – Đảm bảo đúng luật, đúng hạn

Tư vấn xác định đối tượng bắt buộc

Gia Minh hỗ trợ doanh nghiệp xác định nhanh và chính xác nhóm lao động phải tham gia BHXH bắt buộc theo Luật BHXH sửa đổi 2024. Đặc biệt hữu ích với các nhóm “mập mờ” như: cộng tác viên, lao động khoán việc, thử việc dài ngày, người quản lý không hưởng lương…

Kê khai ban đầu, báo tăng – giảm định kỳ

Gia Minh hỗ trợ đầy đủ kê khai ban đầu BHXH, xử lý nhanh báo tăng, giảm lao động hàng tháng, theo dõi biến động nhân sự và gửi hồ sơ điện tử đúng thời hạn lên cơ quan BHXH. Cam kết không chậm trễ – không sai sót.

Đại diện doanh nghiệp làm việc với cơ quan BHXH

Khi có phát sinh vướng mắc, thanh kiểm tra hoặc xử lý truy thu, Gia Minh sẽ đứng tên đại diện pháp lý làm việc trực tiếp với BHXH để bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp, đồng thời tối ưu quy trình và giảm thiểu rủi ro về hồ sơ.

Hỗ trợ hồ sơ chế độ: thai sản, ốm đau, nghỉ việc, chốt sổ

Không chỉ kê khai, Gia Minh còn hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ chế độ BHXH cho người lao động: thai sản, nghỉ việc, chốt sổ BHXH, giải quyết ốm đau, tai nạn… giúp doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ nghĩa vụ và quyền lợi của người lao động.

👉 Liên hệ Gia Minh ngay hôm nay để được tư vấn trọn gói BHXH bắt buộc trước 1/7/2025 – đảm bảo đúng luật, đúng thời điểm, tránh rủi ro truy thu và xử phạt!

Câu hỏi thường gặp về BHXH bắt buộc từ 1/7/2025

So sánh BHXH bắt buộc – BHXH tự nguyện: Ai nên chọn hình thức nào?

Bảng so sánh mức đóng, quyền lợi hưởng, rủi ro pháp lý

Hướng dẫn đối tượng không thuộc diện bắt buộc nên tham gia tự nguyện

Nếu bạn là người lao động tự do, làm việc không ổn định, không ký hợp đồng và không thuộc diện bắt buộc từ 1/7/2025, bạn nên cân nhắc tham gia BHXH tự nguyện để đảm bảo quyền lợi hưu trí sau này. Đây là giải pháp tiết kiệm nhưng an toàn, được nhà nước khuyến khích.

👉 Xem ngay bài viết hướng dẫn đăng ký BHXH tự nguyện trọn gói tại đây để hiểu rõ quyền lợi, quy trình và được tư vấn chi tiết bởi Gia Minh.

Kết luận: Từ 1/7/2025 ai phải đóng BHXH bắt buộc?

Từ 1/7/2025, không chỉ người lao động ký HĐLĐ mà nhiều nhóm đối tượng khác cũng phải đóng BHXH bắt buộc theo quy định mới. Việc không nắm rõ danh sách đối tượng, hoặc chậm kê khai sẽ khiến doanh nghiệp có nguy cơ bị truy thu, xử phạt và mất uy tín trong hoạt động pháp lý.

Công ty TNHH TM-DV Pháp Lý Gia Minh cung cấp dịch vụ đăng ký BHXH trọn gói – hỗ trợ xác định đúng đối tượng, kê khai đúng hạn, xử lý báo tăng – giảm và đồng hành cùng doanh nghiệp trong suốt quá trình vận hành.

👉 Xem chi tiết dịch vụ BHXH tại Gia Minh hoặc liên hệ 0932 785 561 để được tư vấn miễn phí!