Thiết kế hệ thống PCCC nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật

Thiết kế hệ thống PCCC nhà máy sản xuất thuốc BVTV là khâu trọng yếu không thể bỏ qua trong quá trình xây dựng, vận hành nhà máy hóa chất. Các chất sử dụng trong thuốc bảo vệ thực vật thường dễ bay hơi, bắt cháy, gây nguy hiểm cao nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Do đó, việc thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) đạt chuẩn theo QCVN, TCVN là yếu tố sống còn để được cấp phép xây dựng, vận hành và bảo vệ tài sản, con người trong nhà máy. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm vững mọi quy định cần thiết để triển khai hệ thống PCCC đạt chuẩn – đúng luật – tối ưu chi phí.

Tổng quan về PCCC trong nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật 

Đặc điểm nguy cơ cháy nổ của nhà máy sản xuất thuốc BVTV

Nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật thường sử dụng nhiều loại hóa chất dễ cháy, dung môi hữu cơ và các hoạt chất có tính dễ nổ cao. Quá trình pha chế, đóng gói và bảo quản nếu không được kiểm soát nghiêm ngặt có thể dẫn đến nguy cơ cháy nổ lớn. Các yếu tố như nguồn nhiệt, tia lửa điện, thiết bị điện không đạt chuẩn cũng làm gia tăng nguy cơ tai nạn cháy nổ trong nhà máy. Do đó, việc đánh giá, kiểm soát rủi ro cháy nổ là yếu tố quan trọng để bảo vệ tính mạng con người, tài sản và duy trì hoạt động sản xuất liên tục.

Vai trò của hệ thống PCCC trong kiểm soát rủi ro hóa chất

Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) được thiết kế chuyên biệt cho nhà máy sản xuất thuốc BVTV nhằm phát hiện sớm, ngăn chặn và dập tắt các đám cháy trong thời gian nhanh nhất. Bao gồm hệ thống cảm biến nhiệt, cảm biến khói, hệ thống chữa cháy tự động bằng bình bọt, CO2, hoặc hệ thống sprinkler. Hệ thống còn có chức năng cảnh báo nguy hiểm cho nhân viên, đảm bảo sơ tán an toàn và bảo vệ môi trường xung quanh khỏi tác động của sự cố cháy nổ. Việc đầu tư hệ thống PCCC đúng quy chuẩn giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

Cơ sở pháp lý về thiết kế hệ thống PCCC nhà máy sản xuất thuốc BVTV 

QCVN 06:2022/BXD – Quy chuẩn PCCC xây dựng

Quy chuẩn quốc gia QCVN 06:2022/BXD quy định chi tiết về thiết kế, thi công, vận hành hệ thống phòng cháy chữa cháy trong các công trình xây dựng, trong đó có nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật. Quy chuẩn này bao gồm các yêu cầu về vật liệu xây dựng chống cháy, lối thoát hiểm, hệ thống báo cháy tự động và chữa cháy, nhằm bảo đảm an toàn tối đa cho công trình và con người.

TCVN 3890:2023 và các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan

Tiêu chuẩn TCVN 3890:2023 quy định chi tiết kỹ thuật về hệ thống chữa cháy tự động, hệ thống báo cháy, và các thiết bị liên quan đến PCCC. Đây là cơ sở quan trọng để thiết kế hệ thống PCCC đảm bảo hiệu quả, hoạt động ổn định và đáp ứng các điều kiện khắc nghiệt trong nhà máy sản xuất thuốc BVTV.

Nghị định 136/2020/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn

Nghị định 136/2020/NĐ-CP quy định về quản lý hoạt động PCCC và cứu nạn cứu hộ, bao gồm trách nhiệm của chủ đầu tư, doanh nghiệp trong việc đầu tư, vận hành và bảo trì hệ thống PCCC. Các văn bản hướng dẫn thi hành nghị định cũng nêu rõ quy trình thẩm định, nghiệm thu và cấp giấy chứng nhận an toàn PCCC cho nhà máy sản xuất thuốc BVTV.

Các thành phần bắt buộc trong hệ thống PCCC nhà máy hóa chất 

Hệ thống báo cháy tự động – Chuông, đầu dò, trung tâm

Hệ thống báo cháy tự động là thiết bị tiên quyết giúp phát hiện sớm đám cháy trong nhà máy hóa chất. Bao gồm các đầu dò khói, đầu dò nhiệt, chuông báo động và trung tâm điều khiển, hệ thống này tự động cảnh báo và kích hoạt các thiết bị chữa cháy, giúp hạn chế tối đa thiệt hại do cháy gây ra.

Hệ thống chữa cháy: vòi, bình khí, trụ nước, sprinkler

Hệ thống chữa cháy trong nhà máy hóa chất gồm các thiết bị như vòi chữa cháy cầm tay, bình chữa cháy khí CO2 hoặc bột, trụ nước cứu hỏa ngoài trời và hệ thống sprinkler tự động trong kho, xưởng. Tùy theo tính chất nguyên liệu, hệ thống sẽ được thiết kế để đáp ứng yêu cầu chữa cháy nhanh và an toàn nhất.

Bơm chữa cháy, tủ điều khiển trung tâm, van chặn điện

Bơm chữa cháy đảm bảo áp lực nước đủ mạnh để phun đến các khu vực cần thiết. Tủ điều khiển trung tâm giúp giám sát và vận hành toàn bộ hệ thống chữa cháy. Van chặn điện tự động ngắt nguồn điện khi có sự cố nhằm giảm nguy cơ cháy lan do chập điện.

Lối thoát hiểm, đèn exit, biển hướng dẫn thoát hiểm

Ngoài thiết bị chữa cháy, hệ thống PCCC phải đảm bảo lối thoát hiểm rộng rãi, không bị cản trở, cùng với đèn exit chiếu sáng rõ ràng và biển báo hướng dẫn thoát hiểm được bố trí hợp lý. Điều này giúp nhân viên nhanh chóng rời khỏi khu vực nguy hiểm khi có sự cố.

Quy trình thiết kế hệ thống PCCC nhà máy thuốc bảo vệ thực vật 

Khảo sát mặt bằng, xác định khu vực nguy hiểm

Quy trình bắt đầu với việc khảo sát hiện trạng mặt bằng nhà máy, xác định các khu vực nguy hiểm như kho chứa hóa chất, khu vực sản xuất có nguy cơ cháy cao để có phương án thiết kế hệ thống phù hợp.

Thiết kế sơ bộ – lập bản vẽ tổng thể hệ thống

Sau khảo sát, kỹ sư tiến hành thiết kế sơ bộ, lập bản vẽ tổng thể hệ thống báo cháy và chữa cháy, bao gồm vị trí đầu báo cháy, các thiết bị chữa cháy cố định, hệ thống ống dẫn nước, tủ điều khiển… đảm bảo phủ sóng toàn bộ khu vực cần bảo vệ.

Bổ sung chi tiết kỹ thuật, đường ống, lưu lượng nước

Bản vẽ sau đó được hoàn thiện với các chi tiết kỹ thuật về loại thiết bị, đường ống dẫn nước, lưu lượng và áp lực nước cần thiết để hoạt động hiệu quả. Đồng thời đảm bảo hệ thống tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định PCCC hiện hành.

Hồ sơ thẩm duyệt thiết kế hệ thống PCCC 

Thành phần hồ sơ cần chuẩn bị

Hồ sơ thẩm duyệt thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) bao gồm các tài liệu cơ bản sau: bản vẽ thiết kế kỹ thuật chi tiết hệ thống PCCC (bố trí hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, thiết bị chữa cháy, lối thoát hiểm), báo cáo đánh giá rủi ro cháy nổ, bản cam kết sử dụng thiết bị đạt chuẩn, giấy phép xây dựng liên quan và các giấy tờ pháp lý khác. Ngoài ra, hồ sơ còn cần có kế hoạch vận hành, bảo trì hệ thống PCCC theo quy định.

Cơ quan tiếp nhận và thời gian xử lý hồ sơ

Hồ sơ thiết kế hệ thống PCCC được nộp tại cơ quan phòng cháy chữa cháy thuộc sở cảnh sát PCCC tỉnh/thành phố nơi nhà máy đặt trụ sở. Thời gian thẩm duyệt thường kéo dài từ 15 đến 30 ngày làm việc tùy theo tính phức tạp của dự án và quy định địa phương. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đúng quy chuẩn sẽ giúp rút ngắn thời gian phê duyệt và tránh các vòng bổ sung, sửa đổi hồ sơ.

Lưu ý khi nộp hồ sơ – tránh sai sót kỹ thuật

Khi nộp hồ sơ thẩm duyệt, doanh nghiệp cần chú ý kiểm tra kỹ tính chính xác của các bản vẽ, số liệu kỹ thuật, tính hợp chuẩn của thiết bị PCCC, và sự phù hợp với các quy chuẩn kỹ thuật hiện hành. Các sai sót phổ biến như thiếu chữ ký xác nhận của kỹ sư thiết kế, không đúng biểu mẫu, hoặc thiếu các giấy tờ liên quan sẽ làm chậm quá trình thẩm duyệt và có thể dẫn đến việc hồ sơ bị trả lại.

Thi công và nghiệm thu hệ thống PCCC nhà máy 

Lựa chọn nhà thầu đủ năng lực PCCC

Việc lựa chọn nhà thầu thi công hệ thống PCCC uy tín, có chứng chỉ năng lực chuyên ngành và kinh nghiệm thực tế là yếu tố then chốt đảm bảo chất lượng và an toàn cho nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật. Nhà thầu cần có khả năng cung cấp thiết bị đạt chuẩn, đồng thời cam kết tuân thủ quy trình thi công theo quy định pháp luật.

Quá trình giám sát thi công – kiểm tra chất lượng

Trong quá trình thi công, doanh nghiệp và đơn vị tư vấn cần thường xuyên giám sát tiến độ, chất lượng vật tư và kỹ thuật thi công nhằm đảm bảo hệ thống PCCC được lắp đặt chính xác theo bản vẽ và tiêu chuẩn thiết kế. Việc kiểm tra kỹ thuật định kỳ cũng giúp phát hiện kịp thời các sai sót, từ đó đưa ra biện pháp xử lý hiệu quả.

Thử nghiệm áp lực – vận hành – kiểm định thiết bị

Sau khi hoàn thành thi công, hệ thống PCCC phải được tiến hành thử nghiệm áp lực các đường ống chữa cháy, kiểm tra hoạt động các thiết bị báo cháy tự động, hệ thống chữa cháy bằng bọt hoặc CO2. Đồng thời, tiến hành vận hành thử nghiệm để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, kịp thời phát hiện và xử lý sự cố. Các thiết bị phải được kiểm định đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận trước khi đưa vào sử dụng chính thức.

Xem thêm: Thủ tục đăng ký nhãn hiệu thuốc bảo vệ thực vật tại Việt Nam

Chi phí thiết kế và lắp đặt hệ thống PCCC nhà máy thuốc BVTV 

Yếu tố ảnh hưởng đến chi phí đầu tư

Chi phí thiết kế và lắp đặt hệ thống PCCC phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô nhà máy, loại hình sản xuất, số lượng và loại thiết bị sử dụng, cũng như mức độ phức tạp của hệ thống báo cháy và chữa cháy. Ngoài ra, vị trí địa lý và yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật cũng ảnh hưởng đến chi phí tổng thể.

Bảng giá tham khảo thiết kế, thi công PCCC

Giá thiết kế hệ thống PCCC dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng tùy theo quy mô và độ phức tạp. Chi phí thi công lắp đặt có thể từ vài chục triệu đến trăm triệu đồng hoặc hơn, bao gồm thiết bị, vật tư, nhân công và phí nghiệm thu. Gia Minh cung cấp bảng giá minh bạch, chi tiết theo từng hạng mục để khách hàng dễ dàng lựa chọn.

Mẹo tối ưu chi phí nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả

Để tiết kiệm chi phí, doanh nghiệp nên lên kế hoạch rõ ràng từ đầu, lựa chọn thiết bị phù hợp với nhu cầu thực tế, ưu tiên các giải pháp tiết kiệm năng lượng và bảo trì dễ dàng. Đồng thời, chọn nhà thầu uy tín có kinh nghiệm giúp tránh phát sinh chi phí sửa chữa hoặc nâng cấp sau này.

🟦 FAQ – Thiết kế hệ thống PCCC nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật

🟩 1. Vì sao nhà máy thuốc BVTV bắt buộc phải có hệ thống PCCC?

Nhà máy sản xuất thuốc BVTV sử dụng các hóa chất dễ cháy, dễ bay hơi, độc hại, nên tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao. Theo quy định tại Luật Phòng cháy chữa cháy 2001, sửa đổi 2013 và Nghị định 136/2020/NĐ-CP, nhà máy này bắt buộc phải:

• Có thiết kế hệ thống PCCC được thẩm duyệt

• Lắp đặt hệ thống PCCC đúng tiêu chuẩn kỹ thuật

• Được nghiệm thu PCCC trước khi đưa vào hoạt động

🟩 2. Thiết kế hệ thống PCCC nhà máy thuốc BVTV cần tuân theo tiêu chuẩn nào?

✅ Một số tiêu chuẩn kỹ thuật cần tuân thủ:

• TCVN 3890:2009 – Trang bị, bố trí phương tiện PCCC cho công trình

• QCVN 06:2022/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình

• TCVN 2622:1995 – Phòng cháy cho nhà và công trình

• NFPA 30, NFPA 10 (tiêu chuẩn quốc tế nếu có yếu tố xuất khẩu hoặc đầu tư FDI)

🟩 3. Hệ thống PCCC của nhà máy thuốc BVTV bao gồm những gì?

Phụ thuộc vào quy mô và công nghệ, nhưng hệ thống PCCC thường bao gồm:

• Hệ thống báo cháy tự động (đầu báo khói, nhiệt, trung tâm điều khiển)

• Hệ thống chữa cháy tự động (sprinkler, hệ thống CO₂ hoặc foam chữa cháy hóa chất)

• Hệ thống chữa cháy vách tường, bình chữa cháy cầm tay, trụ nước ngoài nhà

• Hệ thống hút khói, chống sét, quạt tăng áp (nếu có tầng hầm)

• Bảng chỉ dẫn thoát nạn, đèn sự cố

🟩 4. Hồ sơ thiết kế PCCC gồm những gì?

Hồ sơ thiết kế PCCC nhà máy thuốc BVTV gồm:

• Bản vẽ kỹ thuật hệ thống PCCC (tỷ lệ 1/100 hoặc 1/200)

• Thuyết minh giải pháp kỹ thuật

• Dự toán, sơ đồ nguyên lý hoạt động

• Kết quả tính toán áp lực, lưu lượng nước

• Danh mục thiết bị sử dụng

📌 Hồ sơ cần được tổ chức có đủ năng lực PCCC lập và ký tên, sau đó nộp lên Cảnh sát PCCC để thẩm duyệt.

🟩 5. Phải xin thẩm duyệt thiết kế và nghiệm thu PCCC ở đâu?

✅ Thẩm quyền: Phòng/Đội Cảnh sát PCCC thuộc Công an tỉnh/thành phố nơi đặt nhà máy

✅ Quy trình:

1. Nộp hồ sơ thẩm duyệt thiết kế

2. Sau khi thi công xong → làm hồ sơ xin nghiệm thu PCCC

3. Nếu đạt, được cấp Văn bản nghiệm thu PCCC, làm điều kiện xin Giấy phép hoạt động

🟩 6. Nhà máy thuốc BVTV không có hệ thống PCCC sẽ bị xử phạt thế nào?

Nếu không có hồ sơ thẩm duyệt thiết kế hoặc nghiệm thu hệ thống PCCC:

• Có thể bị xử phạt từ 15 – 50 triệu đồng theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP

• Bị đình chỉ hoạt động

• Không được cấp các giấy phép khác (môi trường, phòng thử nghiệm…)

🟩 7. Gia Minh có cung cấp dịch vụ thiết kế – thẩm duyệt PCCC không?

Có. Gia Minh kết nối với đơn vị có năng lực thiết kế hệ thống PCCC được cấp chứng chỉ hành nghề, cung cấp trọn gói:

• Khảo sát công trình – lập thiết kế

• Đại diện nộp và theo dõi hồ sơ thẩm duyệt

• Hướng dẫn thi công theo thiết kế đã duyệt

• Hỗ trợ nghiệm thu và xin văn bản chấp thuận

Dịch vụ tư vấn thiết kế hệ thống PCCC tại Gia Minh 

Tư vấn sơ đồ thiết kế theo đúng QCVN, TCVN

Gia Minh cung cấp dịch vụ tư vấn thiết kế hệ thống PCCC chuẩn quy chuẩn QCVN và TCVN, đảm bảo hệ thống phù hợp với quy định pháp luật và yêu cầu kỹ thuật riêng của nhà máy thuốc bảo vệ thực vật.

Hỗ trợ trọn gói từ lập bản vẽ đến nghiệm thu

Dịch vụ trọn gói của Gia Minh bao gồm khảo sát hiện trạng, lập hồ sơ thiết kế, xin giấy phép, thi công lắp đặt và nghiệm thu công trình PCCC, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và công sức.

Cam kết tiến độ, hỗ trợ pháp lý nhanh gọn

Gia Minh cam kết hoàn thành đúng tiến độ, hỗ trợ tối đa thủ tục pháp lý liên quan đến PCCC, giải đáp thắc mắc và hướng dẫn khách hàng mọi bước trong quá trình xây dựng hệ thống.

Thiết kế hệ thống PCCC nhà máy sản xuất thuốc BVTV là bước đi không thể thiếu để đảm bảo an toàn, đúng luật và được cơ quan chức năng thẩm duyệt nhanh chóng. Một hệ thống được thiết kế bài bản không chỉ giúp nhà máy vận hành hiệu quả mà còn giảm thiểu rủi ro tài chính khi xảy ra cháy nổ. Nếu bạn đang chuẩn bị xây dựng nhà máy thuốc BVTV hoặc cần nâng cấp hệ thống PCCC cũ, hãy liên hệ Gia Minh – đơn vị chuyên thiết kế, thẩm duyệt, thi công và nghiệm thu hệ thống PCCC đạt chuẩn cho nhà máy hóa chất trên toàn quốc.