Giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu

Giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu là thủ tục bắt buộc khi doanh nghiệp đưa nông sản ra thị trường quốc tế. Đây là giấy chứng nhận sản phẩm đã được kiểm tra, đảm bảo không nhiễm sâu bệnh, mầm bệnh gây hại theo quy định quốc tế. Với nhu cầu xuất khẩu nông sản ngày càng tăng, giấy phép này không chỉ giúp hàng hóa thông quan nhanh chóng mà còn nâng cao uy tín của doanh nghiệp trên thị trường toàn cầu.

Tổng quan về giấy phép kiểm dịch thực vật 

Khái niệm và vai trò của kiểm dịch thực vật

Giấy phép kiểm dịch thực vật là văn bản do cơ quan có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập – tái xuất hoặc lưu thông nội địa các loại cây trồng, nông sản, hạt giống và sản phẩm có nguồn gốc thực vật. Kiểm dịch thực vật nhằm mục đích kiểm soát, ngăn ngừa sự xâm nhập và lây lan của sinh vật gây hại, đồng thời bảo vệ hệ sinh thái và sản xuất nông nghiệp trong nước.

Vai trò quan trọng của giấy phép này nằm ở chỗ: nó là căn cứ chứng minh sản phẩm thực vật an toàn khi lưu thông trong và ngoài nước. Với hàng hóa xuất khẩu, giấy phép kiểm dịch thực vật giúp sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn kiểm dịch của nước nhập khẩu, tạo thuận lợi trong giao thương quốc tế. Ngược lại, đối với hàng nhập khẩu, giấy phép này là “lá chắn” ngăn chặn dịch bệnh và sinh vật ngoại lai ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và nền nông nghiệp Việt Nam.

Căn cứ pháp lý điều chỉnh

Hoạt động kiểm dịch thực vật tại Việt Nam được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật quan trọng. Trong đó, Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật năm 2013 là cơ sở pháp lý cao nhất, quy định rõ nguyên tắc, nội dung và thẩm quyền trong việc kiểm dịch. Ngoài ra, còn có các nghị định và thông tư hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tiêu biểu như:

Nghị định số 31/2016/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật.

Thông tư số 33/2014/TT-BNNPTNT quy định về kiểm dịch thực vật xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh và sau nhập khẩu.

Các văn bản pháp lý liên quan đến quản lý an toàn sinh học và tiêu chuẩn kỹ thuật.

Việc nắm rõ căn cứ pháp lý không chỉ giúp tổ chức, cá nhân thực hiện đúng thủ tục khi xin giấy phép kiểm dịch thực vật, mà còn đảm bảo sản phẩm nông sản, giống cây trồng đủ điều kiện lưu hành và xuất nhập khẩu theo quy định pháp luật Việt Nam cũng như quốc tế.

Lý do phải có giấy phép kiểm dịch thực vật khi xuất khẩu 

Trong hoạt động xuất khẩu nông sản, giấy phép kiểm dịch thực vật được coi là một trong những giấy tờ bắt buộc để hàng hóa có thể thông quan. Đây không chỉ là thủ tục hành chính, mà còn là yếu tố đảm bảo chất lượng, an toàn sinh học và uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế. Việc nắm rõ tầm quan trọng của giấy phép này sẽ giúp doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh chuẩn bị tốt hơn trước khi đưa hàng ra nước ngoài.

Quy định quốc tế và song phương

Hiệp định quốc tế (IPPC – Công ước Bảo vệ Thực vật Quốc tế): Các quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam, đều cam kết thực hiện quy định về kiểm dịch thực vật để ngăn ngừa sự lây lan của sâu bệnh hại xuyên biên giới. Do đó, hầu hết các nước nhập khẩu đều yêu cầu giấy phép này.

Quy định song phương: Ngoài IPPC, Việt Nam còn có các thỏa thuận kiểm dịch song phương với nhiều nước và vùng lãnh thổ. Ví dụ, xuất khẩu xoài sang Nhật Bản, sầu riêng sang Trung Quốc, thanh long sang Mỹ… đều phải đáp ứng quy định riêng về kiểm dịch và có giấy chứng nhận đi kèm.

Điều kiện nhập khẩu: Nếu không có giấy phép kiểm dịch, hàng hóa có thể bị từ chối thông quan, bị trả về hoặc tiêu hủy, gây thiệt hại lớn về chi phí và ảnh hưởng đến uy tín nhà xuất khẩu.

Tác động đến uy tín và chất lượng sản phẩm

Khẳng định chất lượng: Giấy phép kiểm dịch thực vật chứng minh sản phẩm đã được kiểm tra, không chứa sâu bệnh, không vượt ngưỡng tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật. Đây là điều kiện tiên quyết để hàng hóa đảm bảo chất lượng, an toàn khi tiêu thụ tại nước nhập khẩu.

Tạo dựng niềm tin với đối tác: Các nhà nhập khẩu, siêu thị, chuỗi bán lẻ quốc tế luôn ưu tiên sản phẩm có hồ sơ pháp lý đầy đủ. Việc xuất trình giấy phép kiểm dịch giúp củng cố uy tín, tạo sự tin tưởng và mở rộng cơ hội hợp tác lâu dài.

Nâng cao vị thế nông sản Việt Nam: Việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định về kiểm dịch thể hiện tính chuyên nghiệp, giúp nông sản Việt Nam cạnh tranh sòng phẳng với các quốc gia khác trong khu vực. Đây là yếu tố quan trọng để xây dựng thương hiệu quốc gia cho nông sản.

👉 Có thể khẳng định, giấy phép kiểm dịch thực vật khi xuất khẩu không chỉ là yêu cầu bắt buộc về pháp lý, mà còn là công cụ bảo vệ lợi ích của nhà xuất khẩu, nâng cao chất lượng sản phẩm và khẳng định uy tín nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế. Việc chủ động chuẩn bị giấy phép này sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, mở rộng thị trường và phát triển bền vững.

Hồ sơ chi tiết cần chuẩn bị Giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu 

Để nông sản Việt Nam được phép xuất khẩu sang các thị trường quốc tế, doanh nghiệp cần xin Giấy phép kiểm dịch thực vật theo quy định của pháp luật. Đây là chứng từ quan trọng xác nhận sản phẩm không bị nhiễm dịch hại, bảo đảm an toàn sinh học cho nước nhập khẩu. Hồ sơ xin cấp giấy phép không quá phức tạp, nhưng phải đầy đủ và chính xác. Dưới đây là chi tiết các loại giấy tờ doanh nghiệp cần chuẩn bị.

Giấy tờ pháp lý doanh nghiệp

Trước tiên, doanh nghiệp phải chứng minh tư cách pháp nhân hợp lệ thông qua các tài liệu sau:

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép kinh doanh: Trong đó ghi rõ ngành nghề phù hợp với lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu nông sản.

Mã số thuế của doanh nghiệp: phục vụ công tác quản lý, kiểm tra.

Giấy ủy quyền (nếu có): Trường hợp người nộp hồ sơ không phải là người đại diện theo pháp luật thì cần có giấy ủy quyền hợp lệ.

👉 Đây là căn cứ quan trọng để cơ quan kiểm dịch xác định doanh nghiệp có đủ điều kiện pháp lý tham gia hoạt động xuất khẩu.

Hồ sơ hàng hóa xuất khẩu

Đây là thành phần trọng yếu của bộ hồ sơ, bao gồm:

Đơn xin kiểm dịch thực vật (theo mẫu quy định của Cục Bảo vệ Thực vật hoặc Chi cục Kiểm dịch thực vật cửa khẩu).

Hợp đồng mua bán ngoại thương (nếu có): chứng minh giao dịch xuất khẩu hợp pháp.

Hóa đơn thương mại (Invoice) và Phiếu đóng gói (Packing list): xác định số lượng, chủng loại nông sản cần kiểm dịch.

Vận đơn (Bill of Lading): dùng cho lô hàng xuất khẩu đường biển, hoặc chứng từ vận chuyển khác với đường hàng không, đường bộ.

Mẫu hàng hóa (nếu được yêu cầu): để cơ quan kiểm dịch lấy mẫu xét nghiệm, phân tích nguy cơ dịch hại.

Thông tin về cơ sở sản xuất, đóng gói: bao gồm địa chỉ, quy trình xử lý sơ chế nhằm chứng minh sản phẩm đã được kiểm soát an toàn.

👉 Các tài liệu này giúp cơ quan kiểm dịch đánh giá chi tiết lô hàng, từ đó cấp giấy phép nhanh chóng nếu đạt tiêu chuẩn.

Tài liệu bổ sung theo thị trường nhập khẩu

Mỗi quốc gia nhập khẩu có thể có yêu cầu riêng về kiểm dịch thực vật. Doanh nghiệp cần chuẩn bị thêm:

Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate): do Cục Bảo vệ Thực vật cấp, là chứng thư bắt buộc để hàng hóa vượt qua hải quan nhiều nước.

Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O): chứng minh nguồn gốc nông sản, đồng thời để hưởng ưu đãi thuế quan trong các hiệp định thương mại tự do.

Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP hoặc chứng nhận GlobalG.A.P, VietGAP (nếu nước nhập khẩu yêu cầu).

Giấy chứng nhận xử lý hun trùng hoặc chiếu xạ: áp dụng cho các loại nông sản tươi sống, dễ mang mầm bệnh.

Chứng thư kiểm dịch bổ sung: theo yêu cầu riêng của thị trường như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc.

👉 Doanh nghiệp cần liên hệ trước với đối tác nhập khẩu để nắm rõ quy định từng thị trường, tránh tình trạng hồ sơ thiếu sót hoặc bị trả hàng.

✅ Tóm lại, hồ sơ xin cấp Giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu bao gồm ba nhóm chính: giấy tờ pháp lý doanh nghiệp, hồ sơ hàng hóa xuất khẩu và các tài liệu bổ sung theo yêu cầu từng thị trường. Chuẩn bị kỹ lưỡng, đầy đủ và đúng chuẩn sẽ giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian xét duyệt, đảm bảo nông sản Việt Nam được lưu thông thuận lợi trên thị trường quốc tế.

Quy trình kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu từng bước 

Nộp hồ sơ đăng ký

Bước đầu tiên để xuất khẩu nông sản là nộp hồ sơ đăng ký kiểm dịch thực vật. Đây là thủ tục bắt buộc theo luật Việt Nam và thông lệ quốc tế (Công ước Bảo vệ Thực vật Quốc tế – IPPC). Hồ sơ bao gồm:

Đơn đề nghị kiểm dịch theo mẫu thống nhất toàn quốc.

Hợp đồng thương mại, hóa đơn và vận đơn chứng minh lô hàng.

Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) hoặc các chứng từ tương đương.

Thông tin về thời gian, địa điểm đề nghị kiểm tra (kho, cảng, cửa khẩu).

Ví dụ: một lô xoài xuất khẩu đi Nhật Bản không chỉ cần giấy đăng ký kiểm dịch mà còn phải kèm hợp đồng mua bán, phiếu đóng gói và giấy chứng nhận VietGAP. Việc chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian thông quan và tránh phát sinh chi phí lưu kho.

Có thể xem thêm : Thủ tục kiểm dịch thực vật khi xuất khẩu nông sản

Kiểm tra, lấy mẫu tại kho hoặc cảng

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cán bộ kiểm dịch thực vật sẽ đến kho bảo quản, cảng biển hoặc sân bay để kiểm tra trực tiếp. Công việc cụ thể:

Đối chiếu hồ sơ với thực tế lô hàng: số lượng, chủng loại, bao bì.

Kiểm tra sơ bộ điều kiện vệ sinh, nhiệt độ bảo quản, tình trạng vận chuyển.

Lấy mẫu đại diện theo quy chuẩn: thường chọn ngẫu nhiên từ nhiều thùng hàng khác nhau, đảm bảo tính khách quan.

Ví dụ: một lô thanh long xuất khẩu sang EU sẽ được cán bộ kiểm dịch lấy ngẫu nhiên 2–3% tổng số thùng để đảm bảo tính đại diện. Nếu trong quá trình kiểm tra sơ bộ phát hiện dấu hiệu sâu hại, họ có thể mở rộng tỷ lệ lấy mẫu.

Phân tích phòng thí nghiệm

Các mẫu sau khi thu thập sẽ được đưa về phòng thí nghiệm chuyên ngành để phân tích:

Kiểm tra sự tồn tại của sinh vật gây hại (côn trùng, nấm mốc, vi khuẩn, tuyến trùng).

Đối chiếu với danh mục dịch hại kiểm dịch của Việt Nam và yêu cầu riêng của thị trường nhập khẩu.

Đánh giá tiêu chuẩn chất lượng như độ tươi, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, độ an toàn vệ sinh thực phẩm.

Chẳng hạn, Mỹ và Úc yêu cầu xử lý chiếu xạ đối với vải, nhãn và xoài để diệt trứng côn trùng. Nếu kết quả phân tích cho thấy sản phẩm không đạt chuẩn, doanh nghiệp buộc phải áp dụng biện pháp xử lý bổ sung (hun trùng, chiếu xạ, khử trùng lạnh) trước khi được xem xét cấp chứng nhận.

Cấp giấy chứng nhận kiểm dịch

Sau khi có kết quả phân tích, nếu lô hàng đáp ứng yêu cầu, cơ quan chức năng sẽ cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật xuất khẩu (Phytosanitary Certificate). Đây là “tấm hộ chiếu xanh” của nông sản Việt Nam khi ra thị trường quốc tế. Giấy chứng nhận thường nêu rõ:

Tên sản phẩm, khối lượng, địa điểm sản xuất.

Kết quả kiểm tra khẳng định không phát hiện dịch hại kiểm dịch.

Các biện pháp xử lý đã áp dụng (nếu có).

Ví dụ: một lô sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ được cấp chứng thư nêu rõ lô hàng đã trải qua xử lý hơi nước nóng (VHT). Đây là điều kiện bắt buộc để Trung Quốc cho phép thông quan.

Trong trường hợp lô hàng không đạt yêu cầu, doanh nghiệp sẽ nhận được thông báo bằng văn bản, nêu rõ lý do (phát hiện sâu hại, nấm mốc, dư lượng thuốc vượt ngưỡng). Doanh nghiệp phải xử lý lại và nộp hồ sơ xin kiểm dịch lần nữa.

✍️ Tóm lại, quy trình kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu gồm 4 bước: chuẩn bị và nộp hồ sơ – kiểm tra, lấy mẫu tại kho hoặc cảng – phân tích trong phòng thí nghiệm – cấp giấy chứng nhận kiểm dịch. Đây là thủ tục bắt buộc nhằm đảm bảo nông sản Việt Nam an toàn, không mang dịch hại, đạt chuẩn quốc tế trước khi xuất khẩu. Thực hiện đúng và đầy đủ sẽ giúp sản phẩm thông quan nhanh chóng, giảm rủi ro bị trả hàng, đồng thời nâng cao uy tín thương hiệu trên thị trường toàn cầu.

Nghĩa vụ của doanh nghiệp sau khi được cấp phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu 

Khi đã được cấp giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu, doanh nghiệp không chỉ được quyền đưa hàng ra thị trường quốc tế mà còn phải tuân thủ hàng loạt nghĩa vụ nhằm đảm bảo tính minh bạch, duy trì uy tín và tránh rủi ro pháp lý. Đây không chỉ là trách nhiệm trước pháp luật Việt Nam mà còn thể hiện cam kết của doanh nghiệp với đối tác và thị trường nhập khẩu.

Quản lý giấy phép và lưu trữ hồ sơ

Sử dụng giấy phép đúng mục đích: Giấy phép kiểm dịch được cấp chỉ có giá trị cho một lô hàng cụ thể, không được dùng lại hoặc áp dụng cho lô hàng khác. Việc sao chép, tẩy xóa hoặc làm giả giấy tờ có thể dẫn đến xử phạt hành chính, thậm chí cấm xuất khẩu trong thời gian dài.

Lưu trữ hồ sơ đầy đủ: Hồ sơ bao gồm đơn đề nghị, biên bản kiểm tra, kết quả phân tích mẫu, giấy chứng nhận kiểm dịch đã cấp và hóa đơn liên quan. Doanh nghiệp nên lưu trữ ít nhất 5 năm để phục vụ hậu kiểm và khi có tranh chấp thương mại.

Ứng dụng công nghệ quản lý hồ sơ: Nhiều doanh nghiệp hiện nay dùng phần mềm quản lý hồ sơ điện tử hoặc gắn mã QR cho từng lô hàng, giúp việc truy xuất nhanh chóng và giảm thiểu thất lạc. Ví dụ: xuất khẩu xoài sang Nhật Bản thường yêu cầu doanh nghiệp phải xuất trình hồ sơ truy xuất điện tử, minh chứng quá trình trồng trọt, sơ chế, đóng gói.

Báo cáo định kỳ nếu có yêu cầu

Báo cáo về sản lượng và thị trường: Doanh nghiệp có thể phải định kỳ gửi báo cáo cho Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng về số lượng nông sản đã xuất khẩu, thị trường tiêu thụ, và các điều kiện kỹ thuật kèm theo. Điều này giúp cơ quan quản lý nắm bắt tình hình dịch hại, đồng thời có cơ sở xây dựng chính sách hỗ trợ xuất khẩu.

Thông tin về dịch hại và sự cố: Trong trường hợp lô hàng bị phía nước nhập khẩu cảnh báo có dịch hại, doanh nghiệp có nghĩa vụ báo cáo ngay để phối hợp xử lý, tránh ảnh hưởng đến toàn ngành hàng. Ví dụ: một số lô thanh long của Việt Nam từng bị cảnh báo tại Úc và New Zealand do phát hiện côn trùng sống, khi đó doanh nghiệp liên quan phải báo cáo khẩn cho Bộ Nông nghiệp để phối hợp khắc phục.

Đồng hành cùng cơ quan quản lý: Báo cáo định kỳ không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp nhận được hỗ trợ, đặc biệt khi có thay đổi về quy chuẩn nhập khẩu (ví dụ: Mỹ tăng cường kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, EU yêu cầu chứng nhận GlobalGAP).

👉 Tóm lại, nghĩa vụ sau cấp phép không chỉ dừng ở việc quản lý và lưu trữ hồ sơ hợp lệ, mà còn bao gồm báo cáo minh bạch, phản hồi kịp thời các vấn đề phát sinh để bảo vệ uy tín hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế. Doanh nghiệp nào tuân thủ tốt sẽ tạo dựng được niềm tin bền vững, giảm rủi ro tranh chấp và nâng cao giá trị thương hiệu trong dài hạn.

Dịch vụ hỗ trợ xin giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu 

Đối với doanh nghiệp, hợp tác xã hay hộ sản xuất có định hướng xuất khẩu nông sản, việc sở hữu giấy phép kiểm dịch thực vật không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, mà còn là “tấm vé thông hành” giúp hàng hóa được thông quan nhanh chóng tại các cửa khẩu quốc tế. Tuy nhiên, thủ tục xin giấy phép thường đòi hỏi hồ sơ nhiều bước, cần kiến thức chuyên ngành về kiểm dịch, tiêu chuẩn SPS và sự phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý. Vì vậy, dịch vụ hỗ trợ trọn gói chính là giải pháp an toàn và tiết kiệm cho các đơn vị xuất khẩu.

Tiện ích của dịch vụ trọn gói

Khi sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp, doanh nghiệp nhận được:

Tư vấn trước khi nộp hồ sơ: Đánh giá loại nông sản, yêu cầu của thị trường nhập khẩu (ví dụ: Trung Quốc, EU, Mỹ…) để tránh rủi ro bị từ chối.

Soạn thảo, rà soát và hoàn chỉnh toàn bộ hồ sơ đúng biểu mẫu, bao gồm đơn đề nghị, chứng từ nguồn gốc sản phẩm, hợp đồng xuất khẩu.

Đại diện khách hàng làm việc trực tiếp với Cục Bảo vệ Thực vật hoặc Chi cục Kiểm dịch, giảm thiểu tình trạng hồ sơ bị trả lại.

Hỗ trợ kiểm tra thực địa trước khi nộp: Đảm bảo cơ sở sơ chế, kho bảo quản, phương tiện vận chuyển đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh và kiểm dịch.

Chi phí và thời gian cam kết

Chi phí dịch vụ phụ thuộc vào loại sản phẩm, khối lượng, yêu cầu kiểm dịch đặc thù của từng thị trường. Các đơn vị uy tín thường đưa ra bảng phí minh bạch, kèm cam kết xử lý nhanh chóng. Về thời gian, nếu hồ sơ hợp lệ, việc xin giấy phép thường hoàn tất trong vòng 3 – 5 ngày làm việc; đối với các thị trường khó tính, có thể kéo dài hơn do phải xét nghiệm mẫu hoặc thẩm định thực địa. So với việc tự làm thủ tục, dịch vụ trọn gói giúp rút ngắn ít nhất 30 – 40% thời gian.

Hỗ trợ tư vấn pháp lý lâu dài

Điểm khác biệt của dịch vụ chuyên nghiệp không chỉ nằm ở việc xin giấy phép một lần, mà còn là sự đồng hành pháp lý lâu dài:

Cập nhật liên tục các quy định mới về kiểm dịch thực vật của thị trường nhập khẩu.

Tư vấn bổ sung hồ sơ trong trường hợp thay đổi lô hàng, thay đổi đối tác.

Hướng dẫn chuẩn bị giấy tờ để các lô hàng sau này có thể được phê duyệt nhanh chóng hơn.

Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ hoàn tất thủ tục đúng quy định, mà còn xây dựng được lợi thế cạnh tranh bền vững trong hoạt động xuất khẩu nông sản.

Giấy phép kiểm dịch thực vật cho nông sản xuất khẩu là chiếc “giấy thông hành” quan trọng giúp hàng hóa Việt Nam tiếp cận các thị trường khó tính. Thực hiện đúng quy trình sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tránh rủi ro pháp lý và nâng cao uy tín quốc tế. Nếu cần hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm, hãy liên hệ dịch vụ tư vấn uy tín để được hướng dẫn trọn gói về thủ tục kiểm dịch thực vật.

Tham khảo:

Mã số mã vạch có bắt buộc không? Giải thích rõ theo quy định mới nhất