Cơ quan nào có thẩm quyền cấp giấy kiểm dịch thực vật?
6
29/08/2025
Rate this post
Cơ quan cấp giấy kiểm dịch thực vật? Đây là câu hỏi then chốt khi doanh nghiệp chuẩn bị xuất–nhập khẩu cây giống, hạt giống và nông sản. Theo hệ thống quản lý của Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn, thẩm quyền được phân cấp cho cục/đơn vị vùng, chi cục và trạm kiểm dịch tại cửa khẩu để trực tiếp tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra–lấy mẫu và cấp Phytosanitary Certificate (PC). Hiểu đúng “ai cấp” và “nộp ở đâu” giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí và tránh rủi ro chậm thông quan.
Giấy kiểm dịch thực vật cho cây giống và nông sản
Giấy kiểm dịch thực vật là gì?
Giấy kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate – PC) là chứng nhận do cơ quan kiểm dịch thực vật có thẩm quyền cấp, xác nhận vật thể thực vật (cây giống, hạt giống, nông sản, bộ phận của cây, vật liệu đóng gói bằng gỗ…) không mang mầm bệnh, sinh vật gây hại và đáp ứng yêu cầu an toàn sinh học theo quy định Việt Nam và thông lệ quốc tế.
Trong xuất nhập khẩu, PC là điều kiện bắt buộc với đa số lô hàng thực vật/vật thể thực vật nhằm ngăn ngừa dịch hại xâm nhập, bảo vệ sản xuất nông nghiệp và tạo thuận lợi thương mại.
Lưu ý: Tùy thị trường đích/đặc thù, cơ quan kiểm dịch có thể yêu cầu bổ sung: vùng trồng, cơ sở đóng gói được công nhận, xử lý chiếu xạ/khử trùng trước khi thông quan…
Cơ quan cấp giấy kiểm dịch thực vật: Cấu trúc thẩm quyền
1) Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn (BNN&PTNT)
Vai trò: cơ quan quản lý nhà nước cao nhất về kiểm dịch thực vật, ban hành chủ trương, quy định, danh mục, chiến lược và giám sát toàn hệ thống.
Không trực tiếp xử lý hồ sơ thường ngày, nhưng phân cấp/ủy quyền cho các đơn vị chuyên ngành và đơn vị địa bàn thực hiện kiểm tra, lấy mẫu, xử lý và cấp giấy.
2) Cục chuyên ngành kiểm dịch thực vật (trực thuộc BNN&PTNT)
Vai trò: cơ quan chuyên môn đầu mối về kiểm dịch thực vật ở cấp trung ương: ban hành/điều phối nghiệp vụ, hướng dẫn chuyên môn, tổ chức hệ thống kiểm soát, chỉ đạo và kiểm tra giám sát toàn quốc.
Chức năng chính:
Xây dựng quy trình, hướng dẫn nghiệp vụ kiểm tra – lấy mẫu – phân tích – cấp giấy;
Tổ chức mạng lưới đơn vị vùng, phòng thử nghiệm; công nhận/giám sát cơ sở xử lý (chiếu xạ, khử trùng, nhiệt…);
Tiết kiệm tối đa thời gian, chi phí, gửi ngay hồ sơ đến hộp thư: dvgiaminh@gmail.com
Hoặc nhấc máy lên, Gọi ngay cho chúng tôi: 0939 456 569 - 0936 146 055 (zalo).
Cập nhật danh mục vật thể thuộc diện kiểm dịch, cảnh báo dịch hại và phối hợp quốc tế.
3) Đơn vị vùng/chi cục và trạm kiểm dịch thực vật tại cửa khẩu
Đây là đầu mối trực tiếp xử lý hồ sơ và cấp giấy cho phần lớn lô hàng xuất nhập khẩu.
Thẩm quyền và nhiệm vụ:
Tiếp nhận hồ sơ cấp PC xuất khẩu/nhập khẩu tại cửa khẩu (cảng biển, sân bay quốc tế, cửa khẩu đường bộ, ICD…);
Kiểm tra thực tế lô hàng, lấy mẫu, gửi phòng thí nghiệm; yêu cầu xử lý nếu phát hiện nguy cơ;
Cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật khi đạt yêu cầu;
Phối hợp hải quan và lực lượng chức năng tại cửa khẩu bảo đảm an toàn sinh học.
Thực tế doanh nghiệp thường làm việc trực tiếp với trạm kiểm dịch tại cửa khẩu hoặc đơn vị vùng/chi cục phụ trách địa bàn nơi hàng được tập kết và kiểm tra.
4) Cơ quan kiểm dịch thực vật địa phương (tỉnh/thành)
Áp dụng cho kiểm dịch nội địa (vận chuyển giữa vùng, kiểm soát dịch hại theo vùng) và hỗ trợ nghiệp vụ khi có yêu cầu trên địa bàn.
Nhiệm vụ:
Hướng dẫn, tiếp nhận và cấp giấy kiểm dịch nội địa (khi có quy định áp dụng);
Giám sát sinh vật gây hại tại vùng sản xuất, kho bãi, bến bãi;
Phối hợp xử lý, cách ly khi phát hiện đối tượng dịch hại thuộc diện kiểm dịch.
Nộp hồ sơ ở đâu? Sơ đồ quyết định địa điểm nộp
Sơ đồ lựa chọn nơi nộp
Mục đích lô hàng là gì?
→ Xuất khẩu / Nhập khẩu / Quá cảnh/TNTX / Vận chuyển nội địa.
Vị trí hàng hóa hiện ở đâu và sẽ kiểm tra ở đâu?
→ Cảng biển/Sân bay/Cửa khẩu đường bộ/ICD (nộp tại trạm cửa khẩu/đơn vị vùng)
→ Kho/điểm tập kết nội địa (liên hệ đơn vị địa phương hoặc đơn vị vùng phụ trách khu vực).
Mặt hàng là gì? Có yêu cầu xử lý trước (chiếu xạ/khử trùng/nhiệt) hay vùng trồng/cơ sở đóng gói không?
→ Chọn đơn vị có năng lực xử lý và phòng thử nghiệm phù hợp, thuận tiện di chuyển.
Thị trường đích/nguồn hàng có yêu cầu đặc thù không?
→ Tra cứu trước; nếu có yêu cầu riêng, nên trao đổi sớm với đơn vị vùng/chi cục để bố trí kiểm tra đúng chuẩn.
Ví dụ tình huống thực tế
Nhập khẩu táo tươi qua cảng Cát Lái: nộp hồ sơ tại trạm kiểm dịch thực vật ở cảng hoặc đơn vị vùng phụ trách khu vực TP.HCM; lấy mẫu tại cảng/kho CFS.
Xuất khẩu xoài tươi đi Hàn Quốc bằng đường hàng không: làm việc với đơn vị vùng phụ trách sân bay quốc tế nơi khai thác (ví dụ Tân Sơn Nhất/ Nội Bài), bố trí chiếu xạ tại cơ sở đạt chuẩn trước khi cấp PC.
Vận chuyển nội địa giống khoai tây từ tỉnh A sang tỉnh B: liên hệ đơn vị kiểm dịch địa phương tại nơi xuất phát hoặc nơi đi qua theo quy định nội địa.
Tạm nhập–tái xuất hạt giống qua cửa khẩu đường bộ: nộp tại trạm cửa khẩu nơi giám sát niêm phong và cấp giấy phù hợp mục đích.
Thủ tục cấp giấy kiểm dịch thực vật chi tiết
Phạm vi thẩm quyền theo mục đích lô hàng
Xuất khẩu
Cơ quan cấp: đơn vị vùng/chi cục hoặc trạm tại sân bay/cảng nơi lô hàng được kiểm tra và làm thủ tục.
Điểm lưu ý: nhiều thị trường yêu cầu mã số vùng trồng/cơ sở đóng gói, xử lý chiếu xạ/khử trùng; cần hợp tác sớm với cơ quan kiểm dịch để đặt lịch, tránh nghẽn mùa vụ.
Nhập khẩu
Cơ quan cấp: trạm cửa khẩu/đơn vị vùng nơi hàng qua cửa khẩu; PC do nước xuất khẩu cấp là điều kiện cần, nhưng vẫn phải kiểm tra nhập khẩu khi vào Việt Nam.
Điểm lưu ý: nếu phát hiện dịch hại, cơ quan kiểm dịch có thể yêu cầu xử lý, từ chối, tiêu hủy hoặc tái xuất tùy rủi ro.
Quá cảnh / Tạm nhập–tái xuất
Cơ quan cấp/giám sát: trạm tại cửa khẩu tuyến hàng đi qua; bảo đảm niêm phong, nguyên trạng, ngăn lây lan dịch hại.
Vận chuyển nội địa (kiểm dịch nội địa)
Cơ quan cấp: đơn vị kiểm dịch địa phương (tỉnh/thành) phụ trách địa bàn xuất phát/đi qua/đến theo quy định.
Quy trình cấp giấy kiểm dịch thực vật (chuẩn hóa 6 bước)
Đăng ký/khai báo: gửi hồ sơ (trực tuyến hoặc trực tiếp) tới đơn vị vùng/chi cục/trạm đúng địa bàn.
Tiếp nhận – thẩm tra: đối chiếu thông tin lô hàng, lịch kiểm tra.
Kiểm tra thực tế – lấy mẫu: tại cảng/kho/sân bay/cửa khẩu hoặc điểm tập kết nội địa; ghi nhận tình trạng bao bì, nhãn mác, vệ sinh.
Phân tích mẫu: gửi phòng thử nghiệm kiểm tra sâu bệnh, nấm, vi khuẩn, tuyến trùng…
Xử lý (nếu cần): chiếu xạ, xông hơi khử trùng, xử lý nhiệt… và cấp chứng thư xử lý.
Cấp PC: khi đạt yêu cầu; doanh nghiệp dùng PC để thông quan hoặc giao đối tác (đối với xuất khẩu).
Mẹo: đặt lịch kiểm tra trước cut-off 24–48h, phối hợp kho/forwarder để hạn chế phí lưu cont/lưu bãi.
Hồ sơ theo từng kịch bản
Hồ sơ xuất khẩu
Đơn đề nghị cấp PC xuất khẩu;
Thông tin lô hàng: tên khoa học/tên thường, số lượng/khối lượng, thị trường đích, phương thức vận chuyển, cảng/sân bay đi;
Chứng từ thương mại: hợp đồng/PO, invoice, packing list, chứng từ vận tải (booking/MAWB/MBL…);
Chứng từ xử lý (chiếu xạ/khử trùng/nhiệt) nếu thị trường yêu cầu;
Mã số vùng trồng/cơ sở đóng gói (nếu áp dụng).
Hồ sơ nhập khẩu
Tờ khai kiểm dịch nhập khẩu;
PC gốc/điện tử do nước xuất khẩu cấp (theo yêu cầu);
Vận đơn, hóa đơn thương mại, packing list;
Chứng từ xử lý ở nước xuất khẩu (nếu có).
Hồ sơ vận chuyển nội địa
Đơn đề nghị kiểm dịch nội địa;
Thông tin nguồn hàng, tuyến vận chuyển, điểm đi/đến;
Giấy xác nhận vùng trồng/cơ sở (nếu quy định theo vùng).
Hồ sơ tạm nhập–tái xuất/quá cảnh
Đơn đề nghị phù hợp mục đích;
Chứng từ lô hàng: vận đơn, invoice, packing list;
PC/Chứng từ xử lý của nước xuất khẩu ban đầu (nếu có).
Tùy mặt hàng/thị trường, đơn vị tiếp nhận có thể yêu cầu bổ sung để đủ cơ sở thẩm định.
Tiêu chí đánh giá lô hàng đạt/không đạt kiểm dịch
Không phát hiện sinh vật gây hại thuộc diện kiểm dịch trên hàng hóa/mẫu;
Bao bì gỗ (nếu có) đáp ứng xử lý – ký mã hiệu theo thông lệ quốc tế;
Vệ sinh lô hàng: không lẫn tạp chất, đất cát, mảnh vụn thực vật;
Hồ sơ – thông tin thống nhất giữa bộ chứng từ thương mại, hải quan và kiểm dịch;
Yêu cầu đặc thù thị trường (xử lý trước, mã số vùng trồng/cơ sở…) được đáp ứng đầy đủ.
Chi phí gồm: lệ phí nhà nước (cấp giấy/lấy mẫu), phí phòng thử nghiệm, phí xử lý (chiếu xạ/khử trùng/nhiệt), chi phí kho bãi – vận chuyển – xếp dỡ và (nếu thuê) phí dịch vụ.
Thời gian phụ thuộc lịch kiểm tra, tải cửa khẩu, thời gian phân tích mẫu và (nếu có) lịch xử lý. Chuẩn bị hồ sơ chuẩn – nộp đúng nơi là hai yếu tố rút ngắn đáng kể.
Mẹo:
Xác nhận đơn vị tiếp nhận đúng địa bàn trước khi nộp;
Chốt slot xử lý (chiếu xạ/khử trùng) sớm;
Đồng bộ tên khoa học/HS code giữa hồ sơ KDTV & hải quan;
Giữ liên lạc với cán bộ kiểm dịch/forwarder để điều phối lấy mẫu – trả kết quả.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1) Cơ quan nào trực tiếp cấp Giấy kiểm dịch thực vật?
→ Đơn vị vùng/chi cục và trạm kiểm dịch tại cửa khẩu là nơi trực tiếp kiểm tra, lấy mẫu và cấp PC cho phần lớn lô hàng xuất/nhập khẩu. Cơ quan địa phương đảm nhiệm kiểm dịch nội địa.
2) Tôi có thể nộp hồ sơ ở bất kỳ tỉnh nào không?
→ Không nên. Hãy nộp đúng địa bàn nơi hàng kiểm tra thực tế/qua cửa khẩu để tránh phát sinh di chuyển, chậm lịch và chi phí.
3) Hàng xuất đi có cần làm tại tỉnh xuất xứ hay tại cảng/sân bay?
→ Tùy tổ chức kiểm tra của đơn vị vùng. Thông thường kiểm tra tại nơi hàng đóng/đi cửa khẩu, sau đó cấp PC theo kết quả.
4) PC nước xuất khẩu có đủ cho nhập khẩu không?
→ Không. PC của nước xuất khẩu là điều kiện cần; khi vào Việt Nam vẫn làm kiểm dịch nhập khẩu tại trạm cửa khẩu.
5) Bao bì gỗ đi kèm phải làm gì?
→ Phải xử lý và ký mã hiệu theo thông lệ quốc tế; khi kiểm tra, cán bộ sẽ đối chiếu ký hiệu xử lý và tình trạng vệ sinh.
6) Nếu nộp sai nơi thì sao?
→ Có thể bị yêu cầu chuyển hồ sơ, bổ sung kiểm tra, làm chậm tiến độ. Hãy tham khảo đơn vị vùng/chi cục trước khi chốt lịch.
7) Tôi có thể ủy quyền cho dịch vụ làm thay không?
→ Có. Doanh nghiệp có thể ủy quyền cho đơn vị dịch vụ/forwarder, nhưng vẫn chịu trách nhiệm tính chính xác của hồ sơ.
8) Kiểm dịch nội địa do ai cấp?
→ Cơ quan kiểm dịch thực vật địa phương (tỉnh/thành) phụ trách theo địa bàn quy định.
Cơ quan cấp giấy kiểm dịch thực vật
Cơ quan cấp giấy kiểm dịch thực vật? Về thực thi, đơn vị vùng/chi cục và trạm kiểm dịch cửa khẩu là nơi trực tiếp kiểm tra và cấp PC, trong khi BNN&PTNT giữ vai trò quản lý, ban hành quy định và giám sát toàn hệ thống. Doanh nghiệp nên nộp hồ sơ đúng địa bàn nơi hàng kiểm tra/qua cửa khẩu và chuẩn hóa chứng từ để tối ưu tiến độ. Nếu cần, bạn có thể ủy quyền đơn vị dịch vụ uy tín để được hướng dẫn tuyến nộp, lịch lấy mẫu và xử lý phù hợp.
