Mỗi tháng hơn 2.300 trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh vì nợ thuế

396
27/09/2025

5/5 - (1 bình chọn)

Thực trạng nợ thuế và tạm hoãn xuất cảnh tại Việt Nam

Số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Thuế

Theo báo cáo gần nhất của Tổng cục Thuế, số lượng doanh nghiệp và cá nhân nợ thuế tại Việt Nam đang duy trì ở mức cao và có xu hướng tăng nhẹ hàng năm. Tính đến thời điểm hiện tại, tổng số tiền nợ thuế đã được thống kê lên tới hàng nghìn tỷ đồng, bao gồm các khoản thuế GTGT, thuế TNCN, thuế doanh nghiệp và các khoản phạt vi phạm liên quan. Trong đó, nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tỷ lệ lớn, phản ánh tình trạng thiếu thanh khoản hoặc quản lý tài chính chưa hiệu quả.

Xu hướng gia tăng các trường hợp bị dừng xuất cảnh

Cùng với việc nợ thuế, cơ quan chức năng đã tăng cường áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đối với cá nhân, lãnh đạo doanh nghiệp có nợ thuế quá hạn. Các số liệu gần đây cho thấy số trường hợp bị dừng xuất cảnh có xu hướng gia tăng đáng kể, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng và Hải Phòng. Biện pháp này được áp dụng nhằm tăng hiệu lực cưỡng chế thu hồi nợ thuế và răn đe các trường hợp vi phạm.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ thuế phổ biến

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng nợ thuế bao gồm:

Khó khăn về tài chính và thanh khoản của doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế biến động;

Chưa tuân thủ đúng quy định về kê khai, nộp thuế dẫn đến phát sinh nợ;

Thiếu hiểu biết pháp lý về các chính sách thuế mới, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ;

Sử dụng biện pháp trì hoãn, tránh nộp thuế nhằm tối ưu dòng tiền, nhưng dẫn đến hậu quả bị cơ quan thuế áp dụng biện pháp cưỡng chế, bao gồm tạm hoãn xuất cảnh.

Thực trạng này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín cá nhân, doanh nghiệp mà còn gây áp lực lớn cho cơ quan quản lý thuế trong việc thu hồi nợ và kiểm soát thị trường. Vì vậy, việc nắm rõ quy định, cập nhật thông tin và chủ động giải quyết nợ thuế là biện pháp quan trọng để tránh bị tạm hoãn xuất cảnh và các rủi ro pháp lý khác.

Căn cứ pháp lý về việc tạm hoãn xuất cảnh vì nợ thuế

Quy định tại Luật Quản lý thuế

Luật Quản lý thuế hiện hành quy định rõ trường hợp người nộp thuế có nghĩa vụ thuế nhưng chưa thực hiện đầy đủ, cơ quan thuế được phép áp dụng biện pháp cưỡng chế, trong đó có việc đề nghị cơ quan xuất nhập cảnh tạm hoãn xuất cảnh. Căn cứ này nhằm đảm bảo người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước trước khi rời khỏi Việt Nam. Luật cũng quy định quy trình thông báo, thời hạn nộp thuế và quyền khiếu nại, giải trình của người nộp thuế, đảm bảo biện pháp tạm hoãn xuất cảnh không trái pháp luật.

Luật Xuất nhập cảnh và các nghị định hướng dẫn

Luật Xuất nhập cảnh và các văn bản hướng dẫn liên quan quy định quyền hạn của cơ quan xuất nhập cảnh trong việc kiểm tra, tạm hoãn xuất cảnh khi có thông báo từ cơ quan có thẩm quyền, như cơ quan thuế hoặc tòa án. Các nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết quy trình phối hợp giữa cơ quan thuế và cơ quan xuất nhập cảnh, bao gồm: xác minh thông tin, gửi danh sách người bị áp dụng biện pháp, thời hạn tạm hoãn, và thông báo cho người liên quan. Quy định này giúp ngăn chặn tình trạng trốn thuế qua biên giới đồng thời đảm bảo trách nhiệm minh bạch và công bằng giữa cơ quan quản lý và người nộp thuế.

Tiết kiệm tối đa thời gian, chi phí, gửi ngay hồ sơ đến hộp thư: dvgiaminh@gmail.com

Hoặc nhấc máy lên, Gọi ngay cho chúng tôi: 0939 456 569 - 0936 146 055 (zalo).

Thẩm quyền và trách nhiệm của cơ quan thuế

Cơ quan thuế có thẩm quyền xác định đối tượng nợ thuế đủ điều kiện áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh, bao gồm xác minh số nợ, thông báo, hướng dẫn người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ. Đồng thời, cơ quan thuế phải phối hợp với cơ quan xuất nhập cảnh để thực hiện việc tạm hoãn một cách hợp pháp. Cơ quan thuế chịu trách nhiệm đảm bảo thông tin chính xác, đầy đủ và tuân thủ quyền lợi của người nộp thuế, tránh việc áp dụng biện pháp trái pháp luật hoặc gây thiệt hại không đáng có.

Việc tạm hoãn xuất cảnh vì nợ thuế là công cụ pháp lý quan trọng, vừa bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, vừa thúc đẩy người nộp thuế hoàn thành nghĩa vụ, đồng thời được điều chỉnh rõ ràng trong hệ thống pháp luật Việt Nam, từ Luật Quản lý thuế, Luật Xuất nhập cảnh đến các văn bản hướng dẫn chi tiết.

Các trường hợp cụ thể bị tạm hoãn xuất cảnh

Cá nhân có nghĩa vụ thuế chưa hoàn thành

Một trong những trường hợp phổ biến khiến cá nhân bị tạm hoãn xuất cảnh là khi họ có nghĩa vụ thuế chưa hoàn thành, bao gồm thuế thu nhập cá nhân (TNCN), thuế đất, thuế nhà, các khoản phạt vi phạm hành chính liên quan đến thuế. Cơ quan thuế có quyền đề nghị Cục Quản lý xuất nhập cảnh tạm dừng việc xuất cảnh của cá nhân để bảo đảm việc thu hồi nợ thuế. Những cá nhân này thường là:

Chủ doanh nghiệp tư nhân, cá nhân kinh doanh còn nợ thuế GTGT, TNCN.

Người có thu nhập cao nhưng chưa kê khai hoặc nộp thuế đầy đủ.

Người bị phát hiện kê khai sai, khai thiếu dẫn đến khoản thuế phải nộp chưa hoàn thành.

Việc tạm hoãn xuất cảnh áp dụng cho cá nhân có nợ thuế trên mức quy định hoặc nợ thuế quá hạn theo dữ liệu từ cơ quan thuế.

Người đại diện pháp luật của doanh nghiệp nợ thuế

Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cũng có thể bị tạm hoãn xuất cảnh nếu doanh nghiệp nợ thuế hoặc đang trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế. Các trường hợp điển hình gồm:

Chủ tịch, giám đốc, tổng giám đốc công ty cổ phần, công ty TNHH có nợ thuế lớn.

Doanh nghiệp chưa thực hiện quyết toán thuế theo quy định, dẫn đến nguy cơ thất thoát thuế.

Người đại diện pháp luật có trách nhiệm phối hợp giải trình, nộp phạt nhưng chưa thực hiện.

Biện pháp này nhằm đảm bảo trách nhiệm cá nhân của người đại diện doanh nghiệp trong việc giải quyết nợ thuế, đồng thời răn đe doanh nghiệp tránh tình trạng trì hoãn nghĩa vụ thuế.

Doanh nghiệp có dấu hiệu trốn thuế

Doanh nghiệp có dấu hiệu trốn thuế hoặc khai báo gian lận cũng là đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện theo pháp luật. Các dấu hiệu này bao gồm:

Báo cáo tài chính hoặc kê khai thuế không khớp với thực tế kinh doanh.

Thực hiện các hành vi chuyển giá, gian lận hóa đơn để giảm thuế phải nộp.

Bị cơ quan thuế phát hiện vi phạm và ra quyết định cưỡng chế nợ thuế.

Trong trường hợp này, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh sẽ tạm dừng quyền xuất cảnh cho người đại diện pháp luật và các cá nhân liên quan, nhằm đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước.

Những quy định trên giúp tăng cường hiệu lực quản lý thuế, đảm bảo công bằng trong kinh doanh, đồng thời bảo vệ quyền lợi nhà nước trước các hành vi trốn thuế. Việc nắm rõ các trường hợp này giúp cá nhân, doanh nghiệp chủ động xử lý nghĩa vụ thuế để tránh bị tạm hoãn xuất cảnh.

Quy trình tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế

Quyết định cưỡng chế của cơ quan thuế

Khi người nộp thuế không thực hiện nghĩa vụ thuế đúng hạn, cơ quan thuế sẽ tiến hành xác minh số nợ, thông báo và lập hồ sơ cưỡng chế. Căn cứ hồ sơ, cơ quan thuế ra quyết định cưỡng chế, trong đó nêu rõ mức nợ, thời hạn nộp và biện pháp cưỡng chế áp dụng, bao gồm đề nghị tạm hoãn xuất cảnh. Quyết định này có hiệu lực pháp lý và là căn cứ để phối hợp với cơ quan xuất nhập cảnh nhằm ngăn chặn đối tượng rời khỏi Việt Nam trước khi hoàn tất nghĩa vụ tài chính.

Gửi thông tin sang Cục Quản lý xuất nhập cảnh

Sau khi ra quyết định cưỡng chế, cơ quan thuế chuyển danh sách người bị áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh sang Cục Quản lý xuất nhập cảnh – Bộ Công an. Thông tin này bao gồm họ tên, số chứng minh nhân dân/căn cước công dân, hộ chiếu, số nợ và quyết định cưỡng chế. Cục Quản lý xuất nhập cảnh kiểm tra và nhập dữ liệu vào hệ thống kiểm soát xuất nhập cảnh, đảm bảo ngăn chặn việc xuất cảnh trái phép. Quá trình này được thực hiện theo nguyên tắc phối hợp liên cơ quan và tuân thủ quy định pháp luật.

Thông báo đến đối tượng bị tạm hoãn

Người nộp thuế sẽ nhận thông báo chính thức về việc tạm hoãn xuất cảnh, nêu rõ lý do, thời hạn và thủ tục để được giải quyết. Thông báo này nhằm đảm bảo quyền được biết và quyền khiếu nại của người nộp thuế. Trong thời gian bị tạm hoãn, người nộp thuế không được phép xuất cảnh cho đến khi hoàn tất nghĩa vụ thuế hoặc có quyết định hủy bỏ biện pháp tạm hoãn từ cơ quan có thẩm quyền. Đồng thời, cơ quan thuế và cơ quan xuất nhập cảnh phối hợp để giải quyết kịp thời các trường hợp khiếu nại hoặc nộp nợ phát sinh, đảm bảo quy trình công bằng và minh bạch.

Quy trình tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế được thiết lập theo hệ thống pháp luật đồng bộ, từ Luật Quản lý thuế đến Luật Xuất nhập cảnh và các văn bản hướng dẫn chi tiết, nhằm bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, ngăn chặn trốn thuế và vẫn đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người nộp thuế.

Hậu quả pháp lý khi bị tạm hoãn xuất cảnh

Ảnh hưởng đến quyền tự do đi lại của công dân

Việc bị tạm hoãn xuất cảnh trực tiếp xâm phạm quyền tự do đi lại, một quyền cơ bản của công dân. Cá nhân sẽ không thể rời khỏi lãnh thổ Việt Nam cho đến khi nghĩa vụ thuế hoặc các yêu cầu pháp lý khác được giải quyết. Điều này ảnh hưởng đến các kế hoạch cá nhân như du lịch, học tập, công tác nước ngoài hoặc tham gia các hoạt động quốc tế. Việc tạm hoãn xuất cảnh cũng thường được thông báo ngay cho cá nhân tại cửa khẩu hoặc qua thông báo của cơ quan quản lý, gây ảnh hưởng tâm lý và phiền phức trong sinh hoạt, công việc.

Tác động đến hoạt động kinh doanh và đầu tư

Đối với doanh nghiệp, việc người đại diện pháp luật bị tạm hoãn xuất cảnh có thể làm gián đoạn các kế hoạch kinh doanh, đầu tư quốc tế hoặc hợp tác với đối tác nước ngoài. Các giao dịch thương mại, ký kết hợp đồng, hội nghị, triển lãm quốc tế đều có thể bị hoãn lại. Điều này ảnh hưởng uy tín, hình ảnh của doanh nghiệp và có thể dẫn đến tổn thất tài chính đáng kể.

Nguy cơ bị xử lý hành chính hoặc hình sự

Ngoài việc bị tạm hoãn xuất cảnh, cá nhân hoặc doanh nghiệp còn có thể phải chịu các biện pháp xử lý hành chính như phạt tiền, truy thu thuế hoặc các khoản nợ phát sinh. Trong các trường hợp nghiêm trọng, như trốn thuế có dấu hiệu hình sự, cá nhân có thể bị xử lý theo Bộ luật Hình sự, bao gồm các hành vi gian lận, khai báo sai, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Đây là hậu quả pháp lý nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến uy tín cá nhân và doanh nghiệp.

Cách gỡ bỏ lệnh tạm hoãn xuất cảnh

Hoàn thành nghĩa vụ thuế đầy đủ

Bước đầu tiên để gỡ bỏ lệnh tạm hoãn xuất cảnh là thanh toán toàn bộ nghĩa vụ thuế còn nợ. Cá nhân hoặc doanh nghiệp cần:

Kiểm tra chi tiết các khoản nợ thuế qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc cơ quan thuế địa phương.

Nộp đầy đủ số tiền thuế, phạt chậm nộp hoặc các khoản liên quan.

Lưu giữ biên lai, chứng từ nộp thuế để làm bằng chứng cho cơ quan xuất nhập cảnh.

Gửi đề nghị và xác minh hồ sơ

Sau khi hoàn tất nghĩa vụ thuế, cá nhân hoặc doanh nghiệp cần nộp đề nghị gỡ bỏ lệnh tạm hoãn xuất cảnh đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh kèm theo hồ sơ chứng minh đã hoàn tất nghĩa vụ. Hồ sơ bao gồm:

Giấy xác nhận nộp thuế hoặc thanh toán đầy đủ của cơ quan thuế.

Giấy tờ tùy thân hoặc giấy tờ pháp lý liên quan đến doanh nghiệp.

Đơn đề nghị gỡ bỏ tạm hoãn xuất cảnh theo mẫu nếu có.

Cơ quan xuất nhập cảnh sẽ thẩm định hồ sơ và đối chiếu với cơ quan thuế trước khi ra quyết định.

Nhận thông báo gỡ bỏ lệnh từ cơ quan xuất nhập cảnh

Khi hồ sơ được xác minh, cơ quan quản lý sẽ cập nhật hệ thống và gửi thông báo chính thức cho cá nhân hoặc doanh nghiệp. Sau khi nhận thông báo này:

Cá nhân có thể xuất cảnh bình thường.

Doanh nghiệp tiếp tục các kế hoạch kinh doanh, ký kết hợp đồng quốc tế.

Quá trình này giúp đảm bảo tuân thủ pháp luật, minh bạch và hạn chế rủi ro pháp lý, đồng thời khôi phục quyền tự do đi lại và hoạt động kinh doanh của người liên quan.

Giải pháp phòng ngừa nguy cơ bị tạm hoãn xuất cảnh

Kiểm tra định kỳ nghĩa vụ thuế

Một trong những biện pháp quan trọng để phòng tránh bị tạm hoãn xuất cảnh là kiểm tra định kỳ các nghĩa vụ thuế cá nhân và doanh nghiệp. Việc này bao gồm đối chiếu số liệu nộp thuế, xác nhận các khoản còn nợ, theo dõi thông báo của cơ quan thuế. Nhờ kiểm tra thường xuyên, người nộp thuế sẽ phát hiện sớm sai sót hoặc khoản nợ chưa thanh toán và xử lý kịp thời, tránh bị áp dụng biện pháp cưỡng chế.

Xử lý nợ thuế ngay khi phát sinh

Khi phát sinh khoản nợ thuế, việc thanh toán hoặc thỏa thuận nộp chậm với cơ quan thuế ngay lập tức sẽ giúp hạn chế nguy cơ bị tạm hoãn xuất cảnh. Người nộp thuế cần lưu giữ biên lai, giấy tờ chứng minh đã hoàn tất nghĩa vụ, bởi đây là cơ sở để cơ quan xuất nhập cảnh bỏ lệnh tạm hoãn nếu có yêu cầu. Việc chủ động giải quyết nợ thuế cũng giúp bảo vệ uy tín cá nhân và doanh nghiệp.

Nhờ hỗ trợ từ đơn vị tư vấn thuế

Sử dụng dịch vụ tư vấn thuế chuyên nghiệp giúp theo dõi, rà soát nghĩa vụ thuế và kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh. Các đơn vị tư vấn sẽ cảnh báo trước các rủi ro liên quan đến tạm hoãn xuất cảnh, hỗ trợ soạn hồ sơ khi có vướng mắc với cơ quan thuế và xuất nhập cảnh, đồng thời cung cấp giải pháp tối ưu để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cá nhân hoặc doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

Bị nợ thuế bao nhiêu thì bị dừng xuất cảnh?

Không có ngưỡng cố định; cơ quan thuế áp dụng biện pháp cưỡng chế và tạm hoãn xuất cảnh dựa trên tổng số nợ thuế chưa thanh toán, thời gian quá hạn và mức độ chây ì.

Có thể xin đi công tác nước ngoài khi đang bị tạm hoãn không?

Trong trường hợp đặc biệt, người nộp thuế có thể làm đơn xin phép với cơ quan thuế và cơ quan xuất nhập cảnh, kèm giải trình lý do công tác quan trọng. Tuy nhiên, việc này không đảm bảo chắc chắn được phép xuất cảnh nếu nghĩa vụ thuế chưa được giải quyết.

Cơ quan nào có thẩm quyền ra quyết định?

Cơ quan thuế ra quyết định cưỡng chế, trong đó bao gồm đề nghị tạm hoãn xuất cảnh. Cục Quản lý xuất nhập cảnh – Bộ Công an phối hợp để ngăn chặn xuất cảnh dựa trên quyết định này. Người nộp thuế chỉ được xuất cảnh khi cơ quan thuế hoặc xuất nhập cảnh hủy bỏ lệnh tạm hoãn sau khi hoàn tất nghĩa vụ.

Nguồn: https://thanhnien.vn/moi-thang-hon-2300-truong-hop-bi-tam-hoan-xuat-canh-vi-no-thue-185241005094108495.htm