Đăng ký thuốc trừ cỏ dạng glyphosate còn được phép không?

Đăng ký thuốc trừ cỏ dạng glyphosate còn được phép không? Đây là câu hỏi then chốt mà rất nhiều doanh nghiệp nông dược và bà con nông dân đang quan tâm. Từng là hoạt chất phổ biến trong các sản phẩm trừ cỏ, glyphosate hiện đã bị đưa ra khỏi danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam. Vậy hiện nay có còn khả năng đăng ký sản phẩm thuốc trừ cỏ dạng glyphosate không? Nếu không thì có giải pháp gì thay thế? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp góc nhìn pháp lý, kỹ thuật và chiến lược xử lý tồn kho, chuyển đổi phù hợp theo quy định hiện hành.

Lịch sử sử dụng glyphosate tại Việt Nam

Glyphosate từng phổ biến thế nào?

Glyphosate là hoạt chất chính trong nhiều loại thuốc trừ cỏ không chọn lọc, được sử dụng rộng rãi trong nông nghiệp nhờ khả năng tiêu diệt gần như tất cả các loại cỏ dại.

Trước năm 2020, glyphosate hiện diện trong hơn 100 sản phẩm thương mại được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (BNN&PTNT) cấp phép lưu hành.

Các ứng dụng phổ biến gồm:

Làm sạch cỏ trước gieo trồng

Xử lý cỏ dại trong vườn cây lâu năm (cao su, cà phê, hồ tiêu…)

Dọn cỏ hành lang giao thông, bờ ruộng, đất hoang

Đặc điểm nổi bật khiến glyphosate phổ biến là:

Hiệu lực mạnh, tác động toàn cây, kể cả rễ

Không chọn lọc, có thể dùng cho nhiều đối tượng cỏ

Giá thành rẻ, dễ sử dụng

Tuy nhiên, việc sử dụng rộng rãi và thiếu kiểm soát cũng làm phát sinh hệ lụy lớn về môi trường – sức khỏe.

Tác động tiêu cực dẫn đến bị cấm

Từ năm 2015, Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) của WHO đã xếp glyphosate vào nhóm “có khả năng gây ung thư cho người”. Nhiều nghiên cứu quốc tế còn cho thấy:

Nguy cơ rối loạn nội tiết, ảnh hưởng hệ thần kinh

Làm thoái hóa hệ vi sinh vật đất, giảm độ phì

Có thể để lại dư lượng trong đất và nước, khó phân hủy

Một số quốc gia như Đức, Pháp, Áo, Thái Lan… đã cấm hoàn toàn hoặc siết chặt việc sử dụng glyphosate từ rất sớm.

Tại Việt Nam:

Ngày 10/4/2019, Bộ NN&PTNT quyết định loại bỏ glyphosate khỏi danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng (theo Quyết định số 1186/QĐ-BNN-BVTV).

Từ tháng 6/2020, ngừng cấp phép đăng ký mới và gia hạn sản phẩm chứa glyphosate.

Các sản phẩm còn tồn kho được phép sử dụng đến hết thời hạn nhất định và phải tiêu hủy đúng quy định nếu không dùng hết.

Lệnh cấm glyphosate là bước ngoặt quan trọng, thể hiện định hướng nông nghiệp an toàn – sinh thái – bảo vệ sức khỏe cộng đồng của Việt Nam trong thời kỳ mới.

Quy định pháp luật về lệnh cấm glyphosate

Lệnh cấm chính thức từ ngày nào?

Lệnh cấm đối với glyphosate tại Việt Nam được chính thức áp dụng từ ngày 1/7/2021. Đây là thời điểm chấm dứt hoàn toàn việc nhập khẩu, sản xuất, buôn bán và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) có chứa hoạt chất glyphosate.

Cơ sở pháp lý của lệnh cấm là Thông tư số 10/2020/TT-BNNPTNT ngày 9/9/2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (BNN&PTNT), trong đó:

Bổ sung glyphosate vào Danh mục thuốc BVTV cấm sử dụng tại Việt Nam

Đồng thời gỡ bỏ glyphosate khỏi Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng theo quy định tại Thông tư 21/2015/TT-BNNPTNT và các phụ lục liên quan

Trước đó, Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định 1186/QĐ-BNN-BVTV ngày 10/4/2019 thông báo chủ trương loại bỏ hoạt chất này, mở đường cho quá trình cấm hoàn toàn vào năm 2021.

Từ thời điểm 1/7/2021:

Không được cấp mới, gia hạn hay chuyển nhượng giấy đăng ký thuốc BVTV chứa glyphosate

Các cơ sở có hàng tồn phải thu hồi, tiêu hủy hoặc xử lý theo quy định của pháp luật

Những loại glyphosate nào bị cấm?

Lệnh cấm áp dụng cho tất cả sản phẩm thương mại có chứa hoạt chất glyphosate, bao gồm:

Glyphosate đơn chất (dưới dạng isopropylamine salt, ammonium salt…)

Glyphosate phối trộn với các hoạt chất khác

Dạng thuốc trừ cỏ glyphosate ở mọi nồng độ, mọi dạng bào chế như SL, WG, SP…

Không có ngoại lệ về tỷ lệ phần trăm hoạt chất:

Dù chỉ có hàm lượng glyphosate rất thấp trong công thức, sản phẩm đó cũng bị cấm sử dụng – lưu hành – sản xuất – buôn bán tại Việt Nam.

Một số ví dụ về sản phẩm thương mại từng bị rút khỏi thị trường do chứa glyphosate:

Roundup, Touchdown, Glyphosate 480SL, Mextrol Super, v.v.

Ngoài ra, quy định cũng cấm các hoạt động quảng cáo, giới thiệu sản phẩm chứa glyphosate dưới mọi hình thức.

Lệnh cấm toàn diện này nhằm đảm bảo:

Sức khỏe cộng đồng

An toàn thực phẩm

Và định hướng phát triển nông nghiệp bền vững – sinh thái hóa

Tham khảo: Thủ tục thanh kiểm tra cơ sở sản xuất thuốc bảo vệ thực vật

Đăng ký thuốc trừ cỏ dạng glyphosate còn được phép không?

Có được cấp mới số đăng ký không?

Không được phép đăng ký mới. Theo quy định tại Thông tư 10/2020/TT-BNNPTNT, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã chính thức loại bỏ hoạt chất glyphosate khỏi Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam.

Hệ quả pháp lý là:

Không tiếp nhận hồ sơ đăng ký mới thuốc BVTV chứa glyphosate.

Không được gia hạn, bổ sung, chuyển nhượng số đăng ký đối với các sản phẩm đã có.

Mọi hoạt động đăng ký liên quan đến glyphosate không còn hiệu lực kể từ ngày 1/7/2021.

Ngoài ra, các phụ lục của Thông tư 21/2015/TT-BNNPTNT cũng đã được cập nhật để loại bỏ mọi thông tin về glyphosate.

Các doanh nghiệp muốn phát triển thuốc trừ cỏ buộc phải:

Tìm hoạt chất thay thế không bị cấm

Thực hiện khảo nghiệm và đăng ký theo đúng quy trình hiện hành tại Cục Bảo vệ Thực vật

Trường hợp nào có thể giữ lại số đăng ký cũ?

Việc giữ lại số đăng ký cũ đối với thuốc chứa glyphosate không còn giá trị sau thời điểm ngày 1/7/2021.

Tuy nhiên, trong giai đoạn chuyển tiếp (2019–2021), nhà nước đã cho phép:

Tiêu thụ hết lượng hàng tồn kho hợp pháp của các sản phẩm chứa glyphosate đã được cấp số đăng ký trước khi có lệnh cấm.

Không sản xuất, nhập khẩu thêm kể từ thời điểm Thông tư 10/2020 có hiệu lực.

Kết luận:

Sau 1/7/2021, mọi số đăng ký thuốc trừ cỏ có chứa glyphosate đều bị vô hiệu hóa.

Doanh nghiệp nếu còn lưu trữ hàng hóa cần liên hệ cơ quan quản lý để xử lý hàng tồn, tiêu hủy hoặc chuyển mục đích sử dụng theo quy định về chất thải nguy hại.

📌 Lưu ý quan trọng:

Nếu bạn đang sản xuất hoặc phân phối thuốc trừ cỏ, hãy rà soát lại toàn bộ thành phần hoạt chất và tình trạng pháp lý của sản phẩm. Gia Minh cung cấp dịch vụ rà soát – tư vấn thay thế hoạt chất – đăng ký thuốc BVTV mới tuân thủ pháp luật 2025.

Hướng dẫn xử lý sản phẩm tồn kho

Doanh nghiệp cần làm gì?

Kể từ thời điểm lệnh cấm glyphosate có hiệu lực (01/7/2021), doanh nghiệp bắt buộc phải:

Kiểm kê toàn bộ số lượng sản phẩm chứa glyphosate còn tồn kho

Dừng ngay việc lưu thông, phân phối, quảng cáo hoặc sử dụng

Thông báo cho cơ quan chuyên ngành (Cục Bảo vệ Thực vật hoặc Sở NN&PTNT) để được hướng dẫn xử lý tiếp theo

Trường hợp có tồn kho:

Phải tiêu hủy theo đúng quy trình xử lý chất thải nguy hại

Doanh nghiệp cần ký hợp đồng với đơn vị có chức năng tiêu hủy và lập biên bản tiêu hủy có xác nhận của cơ quan quản lý

⚠️ Nếu vẫn cố tình lưu hành hoặc không xử lý đúng quy định, doanh nghiệp có thể bị:

Xử phạt hành chính lên đến 100 triệu đồng theo Nghị định 31/2023/NĐ-CP

Đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc vĩnh viễn

Truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại môi trường hoặc sức khỏe cộng đồng

Các hoạt chất thay thế hợp pháp

Sau khi glyphosate bị cấm, nhiều doanh nghiệp đã chuyển sang các hoạt chất thay thế an toàn và được phép lưu hành, như:

Glufosinate-ammonium: Hiệu quả trong kiểm soát cỏ dại lá rộng và cỏ hòa thảo

Pelargonic acid: Hoạt chất có nguồn gốc tự nhiên, an toàn hơn với môi trường

Quizalofop-P-ethyl: Được dùng phổ biến trong thuốc trừ cỏ chọn lọc, hiệu quả cao

Doanh nghiệp có thể:

Tư vấn, phối hợp với đơn vị chuyên môn để nghiên cứu, khảo nghiệm và đăng ký công thức mới

Chuẩn bị hồ sơ đăng ký sản phẩm chứa hoạt chất thay thế theo đúng Thông tư 21/2015/TT-BNNPTNT (và các sửa đổi)

Hậu quả pháp lý khi vi phạm lệnh cấm

Mức xử phạt hành chính

Việc sản xuất, buôn bán, lưu hành hoặc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có chứa glyphosate sau thời điểm bị cấm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Cụ thể:

Phạt tiền từ 30 triệu đến 100 triệu đồng đối với cá nhân; gấp đôi đối với tổ chức vi phạm.

Tịch thu toàn bộ sản phẩm vi phạm và buộc phải tiêu hủy theo đúng quy định về xử lý chất thải nguy hại.

Tước quyền sử dụng Giấy phép sản xuất hoặc Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có thời hạn hoặc thu hồi hoàn toàn (tùy mức độ vi phạm).

Cấm tham gia các hoạt động đăng ký thuốc BVTV mới trong một thời gian nhất định nếu vi phạm nghiêm trọng, tái phạm nhiều lần.

📌 Các căn cứ xử phạt:

Nghị định 31/2023/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực nông nghiệp.

Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật 2013.

Thông tư 10/2020/TT-BNNPTNT về danh mục thuốc BVTV cấm sử dụng tại Việt Nam.

Ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp

Không chỉ chịu xử phạt về tài chính và pháp lý, việc vi phạm lệnh cấm glyphosate còn dẫn đến hệ lụy dài hạn đối với uy tín và hoạt động kinh doanh:

Đối tác trong và ngoài nước sẽ mất niềm tin, đặc biệt là những đơn vị có yêu cầu cao về tuân thủ pháp luật và an toàn môi trường.

Doanh nghiệp có thể bị cắt nguồn cung ứng nguyên liệu, không được tiếp cận các gói thầu hoặc thị trường xuất khẩu.

Lịch sử vi phạm sẽ ảnh hưởng đến các hồ sơ đăng ký khác như: đăng ký sản phẩm mới, xin cấp lại giấy phép sản xuất, giấy phép môi trường, ISO…

Việc đăng tải thông tin vi phạm trên cổng thông tin của cơ quan nhà nước cũng có thể khiến thương hiệu bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

👉 Giải pháp khuyến nghị:

Doanh nghiệp nên chủ động rà soát tồn kho, cập nhật lệnh cấm kịp thời, chuyển đổi sản phẩm hợp pháp và liên hệ với các đơn vị tư vấn như Gia Minh để được hỗ trợ pháp lý – kỹ thuật chuyên sâu.

Kết luận và khuyến nghị

Glyphosate đã chính thức bị cấm đăng ký

Từ ngày 1/7/2021, glyphosate chính thức bị loại khỏi danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam theo Thông tư 10/2020/TT-BNNPTNT. Điều này đồng nghĩa với việc:

Không được đăng ký mới, bổ sung hoặc gia hạn số đăng ký cho các sản phẩm chứa glyphosate.

Doanh nghiệp, cơ sở sản xuất phải ngừng lưu hành và tiêu hủy sản phẩm tồn kho đúng quy định.

Nông dân và người sử dụng phải thay đổi thói quen canh tác và chọn lựa các giải pháp khác để kiểm soát cỏ dại.

Việc tiếp tục sản xuất, kinh doanh, sử dụng glyphosate sẽ bị xử phạt nặng, đồng thời ảnh hưởng đến các giấy phép và hồ sơ khác của doanh nghiệp trong tương lai.

Lựa chọn giải pháp an toàn và đúng luật

Trước bối cảnh siết chặt quản lý hoạt chất trong nông nghiệp, doanh nghiệp không nên tìm cách lách luật hay gia hạn trái quy định, mà cần:

Chủ động chuyển đổi công thức sản phẩm sang các hoạt chất thay thế như Glufosinate-ammonium, Pelargonic acid, Quizalofop-P-ethyl…

Hợp tác với đơn vị tư vấn có kinh nghiệm như Gia Minh để được hỗ trợ:

Tư vấn thay thế hoạt chất;

Soạn hồ sơ khảo nghiệm;

Đăng ký sản phẩm phù hợp với khung pháp luật hiện hành.

Ưu tiên sản phẩm thân thiện môi trường để vừa đáp ứng yêu cầu pháp lý, vừa mở rộng cơ hội xuất khẩu và đấu thầu.

👉 Tóm lại, lựa chọn hướng đi đúng đắn – tuân thủ pháp luật – ứng dụng công nghệ xanh chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và hợp pháp trong ngành thuốc BVTV.

Đăng ký thuốc trừ cỏ dạng glyphosate còn được phép không? – Câu trả lời là không. Việc sử dụng, lưu hành hoặc đăng ký mới sản phẩm chứa glyphosate tại Việt Nam đã bị cấm hoàn toàn từ ngày 1/7/2021. Trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang chuyển dịch theo hướng bền vững, doanh nghiệp và người dân cần chủ động tìm kiếm giải pháp thay thế hợp pháp, an toàn và hiệu quả để phát triển lâu dài.